Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
różnorodneokoliczności.Zpewnościąjednakwznacznymzakresiełączy
siętozodpowiedzialnością,którejznaczeniedlanaszegoludzkiegobytutak
pięknieokreśliłjużwlatach60.ubiegłegowiekuErichFromm1.
Zewzględówoczywistychniemożliwejestszczegółowerozpatrzenie
wszystkichproblemów,szczególnietychocharakterzeetycznym,pojawiają-
cychsiępodczasróżnorodnychdziałańkierownikóworazdowódców.Mając
powyższenauwadze,wniniejszejpracyskupionosięnanajważniejszych,
wprzekonaniuautorów,działaniachidylematachznimizwiązanych.Wta-
kimpodejściunależyuwypuklićrównieżskutkidziałań,którewwielorakich
kontekstachstanowiąofunkcjonowaniuczłowiekaizespołówludzkich.To
zaśstanowiokoniecznościodwołańdosocjologiiipsychologii.Odniesienie
działańdoetykijednocześnieodsyłanaszedociekaniadofilozofii,wtymrów-
nieżdoantropologiifilozoficznej.PrzekonującoujmujetoJ.Bańka:Filozofa
pomagaczłowiekowiwposzukiwaniutychwartości,któremogłybynadaćjego
życiusens,dającmuwtensposóbzachętędodalszejaktywności.Wprawdzie
niemauniwersalnegosensużyciaaniuniwersalnejhierarchiiwartości,alemoż-
liwejestświadomeodejścieodczystoinstynktownychreakcjinarealiażycia.
Jeślinp.ludziemająwyżejcenićwartościduchowe,totrzebasprawić,abywar-
tościmaterialnemogłybyćrealizowanebezszczególnychtrudnościibyćmoże
wówczaszejdąnadalszyplan.Alehistoriaspołeczeństwświadczy,iżniewiemy,
gdzieistniejetakagranicazaspokojeniapotrzebmaterialnych,poprzekroczeniu
którejwartościtestanąsięmniejważneizrobiąmiejscedlarozwijaniawartości
duchowych.Skoroniematakiejgranicyobiektywnie,sprawajejpojawieniasię
stajesiękwestiąkryteriumetycznego.Jestonojedynedoprzyjęcia,bowiemza-
wodząwszelkietechnikialternatywne:alternatywnespołeczeństwoczyalterna-
tywnatechnika.Boprzecieżprzeciwieństwemsłowa„wszyscy”niejest„żaden”,
lecz„jednitak,drudzynie”,aprzeciwieństwem„nigdy”niejest„zawsze”,lecz
„czasemtak,czasemnie”2.
Powyższerozważaniadośćwyraźniewskazująnabrakjednoznaczności
wkwestiachdziałańludzkich,aszczególniedziałańzwiązanychzkierowa-
niemzespołami.Zwrócićnależychoćbyuwagęnakwestięzyskuwinstytucji
produkcyjnejczyosiągnięciacelu(wykonaniazadania)worganizacjiwojsko-
wej.Czydziałaniatakiemogąprzebiegaćpozagranicamiwartościetycznych?
1
Por.E.Fromm,Rewolucjanadziei.Wstronęuczłowieczonejtechnologii,Wyd.Vis-a-
-Vis,Kraków2013.
2
J.Bańka,Jateraz,Wyd.Śląsk,Katowice1983,s.12.
8
