Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Psychiatria
DrugietaptoczasmedycynyantycznejuosobionejwpostaciachHipokrate-
sa,Platona,Arystotelesa,CelsusaiGalena,naktóryprzypadapoczątekposzuki-
waniaprzyczynzaburzeńpsychicznychnietylkowwoliopatrzności,aletakże
wczynnikachnaturycielesnej.Totakżeczaspróborganizowaniapomocydla
chorychpsychicznie.
Greckasztukalekarska,nierozerwalniezwiązanazfilozofią,stanowiłajeden
zważniejszychobszarówkulturystarożytnej.Wstarożytnejmedycyniegreckiej
wyróżnićmożnadwawzajemnieuzupełniającesięnurty:medycynęświecką
imedycynęsakralną.Oilejednakmedycynaświecka,utożsamianawspółcześnie
zmedycynąakademicką,staleprzeobrażałasię,czyniącszybkiepostępyprzez
doskonalenieumiejętnościpraktycznychirozwijanieopartejnadoświadczeniu
teorii,otylemedycynasakralna,bazującnapraktykachrytualnych,pozostają-
cychwswymzasadniczymkształcieniezmiennymi,miałacharakterarchaiczny
iponadczasowy.Tadwoistośćmedycyny,będącawpewnymstopniuodbiciem
dualistycznejkoncepcjiczłowieka,dualizmuduszyiciała,przetrwaładoczasów
namwspółczesnych,szczególniewspołecznościach,wktórychżyciureligijnym
wciążżywepozostająpierwotneformywierzeńreligijnych(animizm,totemizm
ikultprzodków).Medycynasakralnaodswegozaraniastanowiłanaturalneuzu-
pełnieniemedycynyświeckiej,zajmującobszary,wktórychtaostatniabyłabez-
radna(ciężkienieuleczalnechoroby)lubktóreopuściłazinnychwzględów(np.
biednichorzy).
Początkowowkulturzegreckiejpanowałoprzekonanie,żeistotaludzkasta-
nowiabsolutnąjednośćduszyiciała.Uważano,żeduszamatęsamąnaturęco
ciało,będącjedyniebardziejsubtelnąjegoczęścią,ożywiającąjeiwprawiającą
wruch,odpowiedzialnązawyrażanieuczućimyśli.Platon,widzącwduszyod-
rębnyodciałabytidealny,cechującysięnieśmiertelnością,odrzuciłideętożsa-
mościduszyiciała.Wmyśliplatońskiejduszaprzeciwstawionazostałaciału
iobdarzonawładząnadnim.Jakoczęściowypowrótdopoprzednichideimożna
traktowaćfilozofięArystotelesa,wktórejduszastanowiformę(entelechię)ciała.
Wmedycyniestarożytnejduszabyłapunktemodniesieniawszelkichdziałań
lekarskich.Wokółniejrozwijanokoncepcjeteoretyczne,którychautoramibyli
filozofowie,badającyróżneaspektyżyciaduchowego,będącegodrugim,obok
życiabiologicznego,sposobemistnieniaduszy.Niestronilionirównieżodroz-
wiązywaniaproblemówpraktycznych,podejmującsięleczeniaduszysposobami
właściwymifilozofii,przezco,takjakAsklepiosijegokapłani,zyskalimiano
nlekarzydusz».
PodstawoweźródłopoznaniastarożytnejmedycynyświeckiejstanowiCor-
pusHippocraticum,najstarszyzachowanyzabytekpiśmienniczymedycynygrec-
kiej,będącyzbioremrozprawwieluanonimowychautorów,należącychdoróż-
nychszkółmedycznych.
BadaniaCorpusHippocraticumdowiodły,iżjegoautorzynależeliprzy-
najmniejdodwóchszkółlekarskich:szkołyzKosutożsamianejzHipokratesem
(ok.460-370r.p.n.e.)iszkołyzKnidoszałożonejprzezEuryphona(Vw.p.n.e.),
znajdującejsiępodsilnymwpływemtzw.szkołysycylijskiej.
WszkolewKnidosnarodziłasiękoncepcjahumoralna,bazującanaideiist-
nieniarównowagipłynówustrojowychorganizmuwstaniezdrowia,którejzakłó-
