Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychologwszkole:badania
SergiuszHessenwnikliweprzedstawiłrolęautorytetuwwychowaniu.Podstawą
jegorozmyślańjestrozwójmoralnydziecka.Wyróżniłwnimtrzyfazy:anomiczną,he-
teronomicznąorazautonomiczną.Wfazieanomicznejdzieckonieznajeszczepojęcia
obowiązku,tylkouznajewpływsiły,zktórąniemożewalczyćanisięjejprzeciwstawić.
Natymstopniuniedostrzegaonojeszczezarównoprzymusuprzyrody,jakrównież
przymususpołecznego.Wkolejnejfaziepojawiasięjużudzieckapoczucieobowiązku,
którenapoczątkujestnapoziomiezalążkowym,adopieropóźniejbardziejsięrozwi-
ja.Wzwiązkuztymdzieckoodczuwaidobrowolnieuznajekoniecznośćautorytetu.
Hessennazwałtoautorytetemprawa,anauczyciela,którygoposiada,przedstawicie-
lemprawa.Wtrzecimstopniutenautorytetprzechodziwautorytetdotyczącywartości
etycznychnanajwyższympoziomie,aautorytetnauczycielawautorytetnosiciela,któ-
rywykładanajwyższewartości.OstatecznyautorytetwrozumieniuHessenawyrywa
sięponadprzymussiły.Wychowanekniemożebyćzniewolonyiprzytłoczonyprzez
niego,coprowadzidopozbawieniagoindywidualności,wyjątkowościioryginalności.
Szanującjegoosobowość,powinienwskazywaćmu,jaknależypostępować,abybyć
wpełniwolnymczłowiekiem(Bajan,Żurek,2011).
Dziecipotrzebująnaśladowaćinnychludzi.Jesttonaturalnapotrzeba.Dzięki
temubudujesięichwłasne„ja”
.Dodatkowokształtująsięunichzachowaniaemo-
cjonalneispołeczne.Wciągucałegożyciaczłowiekuczysięprzeztoról,jakiebędzie
musiałspełniać.Każdyznaspotrzebujewzorcówzachowań,którepomogąnamwy-
bieraćodpowiedniecechy,abyprawidłoworozwijaćsię,poszukiwaćwłasnejtożsa-
mościorazsensużycia(Olubiński,2012).
Kształtowaniewuczniachrozumieniapotrzebyposzukiwaniaipotwierdzania
autorytetunauczycielanieświadczyodrazuoosłabieniuwnichsamodzielności,od-
powiedzialnościzasiebie,swojegomyśleniaidziałania.Pomagatozrozumiećim,że
sąświadomiswoichograniczeńiniepowinniwkażdejdziedzinieuważaćtylkoswój
poglądzasłuszny.Jesttopowiązanezzaznajomieniemsięzeświatem,wktórymbędą
musieliświadomieikompetentniefunkcjonować,doceniaćwiedzęorazdoświadcze-
niainnychosób(Olbrycht,2007).
Autorytetnauczycielaodzwierciedlawartościinormy,któresącenioneprzez
społeczeństwo.Jestgotowymwzorcem,wedługktóregopowinnosiępostępować.
Jestzjawiskiemspołecznym,którepojawiasięwkażdymspołeczeństwie.Spełnianie
przezniegoróżnychfunkcjijestuzależnioneodwartości,którychjestnosicielem
(Drzeżdżon,2011).
Reasumującpowyższezagadnienie,należypodkreślić,żeautorytetstanowiważną
funkcjęwprocesiewychowawczym.Jestonpewnąmetodąwychowania,którakształ-
tujekreatywność,rozwijasamodzielność,zachęcadosamokształcenia.Autorytetna-
uczycielaprzyczyniasiędowzbogacaniawiedzy,kształtowaniaumiejętności,atakże
wpływanapostawyuczniów.Dzieciimłodzieżpotrzebująnauczycieliiwychowawców
zautorytetem,którzysąpewnegorodzajuprzewodnikamiwichdalszymżyciu.Jest
ontakżeniezbędnymwarunkiemrealizowaniapodstawowychfunkcjiizadańszkoły.
Społeczeństwo,awszczególnościrodzice,oczekująodnauczyciela,abybyłon
profesjonalistą,któryjestdobrzeprzygotowanydoswojejpracy,posiadakompetencje
12
