Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANDRZEJŁUKASIK
aktywacjaspecyficznegoośrodka,torównocześniewystępujeaktywacja
innychośrodków(np.regionmaksymalnieaktywny„nakrzesła”jesttakże
aktywnywtrakciepercepcji„domów”).Autorzyuważają,żeświadczyto
otym,żecechyniesąkodowanewobrębieanatomiczno-funkcjonalnych
modułów,aleraczejwsposóbciągłyirozrzuconywobrębietejkory,ace-
chy,któresąwspólnedlaegzemplarzydanychkategorii,tworząskupiska.
INWARIANTYWPERCEPCJIIWYOBRAŹNI
Wieledanychwskazuje,żerozpoznawanieobiektówdokonujesięna
podstawieichstałychcech–inwariantów(zob.Grill-Spector,Kourtzi,
Kanwisher2001;Ishaiiin.1999).Konceptualizacjeorazbadanianatemat
niezmiennikówwspostrzeganiudotyczyłyprzedewszystkimwizualnego
odbiorubodźców.Istniejenajprawdopodobniejodrębnysystemmózgowy
dlakodowaniainwariantów(awięccechspostrzeganychniezależnieod
punktuwidzenia)ikodowaniacechspecyficznych(awięcspostrzeganych
wzależnościodpunktuwidzenia)(Burgund,Marsolek2000).Wśródteorii
odwołującychsiędozałożeniaoinwariantachwrozpoznawaniuobiektów
naszczególnepodkreśleniezasługujeteoriaRBC(recognition-by-compo-
nents)sformułowanaprzezBiedermana(1987),arozwiniętapóźniejprzez
Hummela(2001).WwersjiklasycznejteoriaRBCzakłada,żerozpoznanie
następujepoprzezwytworzeniementalnejstrukturypowstałejzwyizo-
lowaniawobiekcie3Drelacjiprzestrzennychmiędzyjednostkamiper-
cepcyjnymi,tzw.geonami–przestrzennymielementamipodstawowymi
(primitives),iporównaniejejzobiektemprzechowywanymwpamięci;
najważniejszedlarozpoznaniaobiektówsąrelacjeprzestrzennemiędzy
geonami,gdyżichzmianapowodujepowstanienowegoobiektu.Mimo
żeteoriaRBCniejestprzyjmowanabezzastrzeżeń(Riesenhuber,Poggio
2000),tozainspirowałaonaszeregbadańzarównopotwierdzającychist-
nienieinwariatów(Biederman2001;Leek,Reppa,Arguin2005;Vogels,
Biederman,Bar,Lorincz2001),jakiprezentującychinnypunktwidzenia
(np.Tarr,Bülthoff1998).
Badanianadwyobraźniąwizualnąprowadządowniosku,żepercepcja
wzrokowaiwyobraźniawizualnapodzielajątęsamąmaszynerięneuro-
nalnąnaróżnychpoziomachprzetwarzania(zob.Farah1988;Kosslyn,
Ganis,Thompson2003;Kosslyn,Thompson2000;O’Craven,Kanwisher
2000).Wynikibadań,przedewszystkimzużyciemtechnikimentalnej
rotacjifigur(paradygmatMRT),sugerująrównież,żewyobrażeniaimi-
tująrzeczywistośćfizyczną(izomorfizm)podwzględemzarównocech,
np.przestrzennych,jakipewnychprawidłowościfizycznych(Shepard,
Metzler1971;Gauthieriin.2002).Pojawiasięzatempytanie,czytakże
10
przetwarzaniewyobrażeniowe,podobniejakpercepcjawzrokowa,pro-
