Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
REPREZENTACJAWIEDZYFILOGENETYCZNEJWSTRUKTURZEWYOBRAŻEŃWIZUALNYCH
wadzącedogenerowaniawyobrażeńokreślonegotypu(odtwórczeversus
twórcze),opierasięnainwariantach.
Badanianatentematsąnieliczne.Wartozatemprzytoczyćeksperyment
Vogelsa,Biedermana,BaraiLorincza(2001),którywpewnymsensienawią-
zujedoparadygmatuMentalRotationTest–MRT(testrotacjiumysłowej).
Wtymeksperymenciesprawdzano,czyistniejąspecyficznewzorce,według
którychneuronywdolnejczęściskroniowejkorymakakówzwiązanejzroz-
poznawaniemobiektówreagująnaichodmiennekształty.Weksperymencie
wyróżnionodwiegrupyobiektów:wgrupiepierwszejzmianywstosun-
kudoobiektuwyjściowegopolegałynazastąpieniujednegogeonuinnym,
wdrugiej–zmianywstosunkudoobiektuwyjściowegomiałycharakter
metrycznyizwiązanebyłyzmodyfikacjąnp.stosunkuczęściobiektudo
siebie,ich„grubości”,awięccech,któreulegajązmianiepodczasobserwo-
wanegoobrotufigurywprzestrzeni.Obiektypokazywanomałpomzdwóch
perspektyw–zrotowanejorazniezrotowanej.Okazałosię,żeneuronybyły
bardziejwrażliwenazmianyzwiązanezzastępowaniemgeonówniżna
zmianyocharakterzemetrycznym,coświadczyotym,iżwrozpoznawaniu
obiektówdecydującąrolęodgrywająinwarianty.Stwierdzonorównież,iż
średniaróżnicazmianwaktywnościneuronów(modulacjaneuronalna)była
większawprzypadkuobiektówzrotowanychzezmienionymgeonemniż
zrotowanychwyjściowych,natomiastwprzypadkuobiektów„metrycznych”
różnicamiędzyobiektamizrotowanymibyłanieistotna,orazżemodulacja
neuronalnabyławiększawprzypadkuzrotowanychobiektów„zgeonami”
niżzrotowanychfigur„metrycznych”.Okazałosięzatem,żewiększezmia-
nywaktywnościneuronalnejwywołująnietylkoobiektyzezmienionymi
geonami,lecztakżeobrazytychobiektówwidzianewokreślonympołoże-
niuprzestrzennym.Oilejednakwtymeksperymencietrudnojednoznacz-
niestwierdzić(chociażniejesttowykluczone),żemakakiposługiwałysię
wyobrażeniami,takjakmatomiejscewprzypadkuparadygmatuMRT,to
drugiprzytaczanyeksperyment(Biederman,Bar1999)niepozostawiata-
kichwątpliwości.Wbadaniuwzięłyudziałosobywwiekuod18do41lat.
Uczestnicymielim.in.stwierdzić,czydwiefiguryprzestrzennesądosiebie
podobne.Dodajmy,żebyłyonewróżnympołożeniuprzestrzennymwzglę-
demsiebie,aczęśćznichzmienionabyła„metrycznie”,natomiastczęść
miałazmienionegeony.Stwierdzono,żetozadanie–wymagająceużycia
wyobraźni–byłolepiejrozwiązywanewsytuacjifigur„zgeonami”,oczym
świadczy:1.krótszyczasreakcji;2.znaczącomniejszaliczbapopełnionych
błędów.Autorzyużywająterminu„koszt”doopisutychzależności,cojest
otyleinteresujące,żetermintenznajdujetakżezastosowaniewnaukach
ewolucyjnych.Innymisłowy–kosztyrotacjimentalnej,wtedygdyrozpo-
znanienastępujenapodstawiegeonów,sąmniejsze,niżgdyodbywasięto
napodstawiecechmetrycznych.Wskazujetozatemnaszczególne–ekono-
11
