Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Krytycznemyśleniewtwoimżyciu
Dlaczegoumiejętnościmatematycznesąważne?
Chcielibyśmy,żebyśwyobraziłsobie,
dotycząceryzyka,którestwarza
żezostałeśpsychologiemklinicznym.
panJones?
Poproszonocięowydanieważnego
Jeśliprzyjrzyszsiębliżejobu
orzeczenia(Sloviciin.,2000,s.287).
wariantomtegoscenariusza,
Pacjent–panJamesJones–jest
topowinieneśzauważyć,
ocenianywceluzaopiniowania,
żeopisująonedokładnietęsamą
czypowinnosięgowypisaćze
matematycznąsytuację:10%ze100
społecznegoośrodkaterapiiostrych
równasię10ze100.
zaburzeńzdrowiapsychicznego,
Ztegopowodumógłbyśoczekiwać,
gdziebyłleczonyprzezkilka
żedokonywaneprzezludzioceny
ostatnichtygodni.Psycholog,
ryzykabędątakiesame.
któregoprofesjonalnąopinię
Kiedyjednakpróbazawodowych
wysokosobiecenisz,opracował
psychologówreagowałanadwa
superfachowąekspertyzędotyczącą
wariantytegoscenariusza,okazało
panaJonesa.Wśródwniosków
się,żeformamatematycznama
sformułowanychwekspertyzietego
poważnywpływnaichoceny(Slovic
psychologajestnastępujący:ocenia
iin.,2000).
się,żezkażdych100pacjentów
PanJonesbyłocenianyjako
podobnychdopanaJonesa10%
stwarzający„niskieryzyko”przez
popełnijakiśaktprzemocywobec
30,3%uczestników,którzyutrzymali
innychwciągukilkumiesięcypo
wariant„10%ze100”,atylkoprzez
wypisaniuzośrodka.
19,4%tychuczestników,którzy
Musiszstwierdzić,czyistnieje
otrzymaliwariant„10ze100”.
wysokie,średnieczyniskieryzyko,
Badaczeprzypuszczali,żetaróżnica
żepanJones„[…]wyrządzikrzywdę
międzyreakcjamiwynikaz„[…]
komuśinnemuwciągupierwszych
przerażającychobrazów,które
kilkumiesięcypowypisaniu
wywołujewariantpodającyczęstość
zośrodka”(s.286).Jakieorzeczenie
zdarzeń”(s.290).Chodzioto,
wydałbyś?Terazrozpatrzmytrochę
żestosunkowotrudnojestci
innywariantostatniegozdania
utworzyćwyraźnyumysłowyobraz
tegoscenariusza.
10%,podczasgdyłatwomożesz
Oceniasię,żezkażdych100
wyobrazićsobie,żerozglądaszsię
pacjentówpodobnychdopana
popokoju,wktórymznajdujesię
Jonesa,10popełnijakiśaktprzemo-
100osób,iwidzisz10osób,
cywobecinnychwciągukilku
któremogłybybyćniebezpieczne.
miesięcypowypisaniuzośrodka.
Pierwszaważnanauka,jakaztego
Iznowu–jakiewydałbyśorzeczenie
wypływa,jestnastępująca:
forma,wjakiejprezentowanajest
pewnainformacjastatystyczna,
możemiećpoważnywpływnato,
jakludziereagująnatęinformację.
Alejestteżdrugaważnanauka:
jestmniejprawdopodobne,żeby
sposóbprezentacjidanych
statystycznychmiałwpływnaludzi,
którzymająwiększeumiejętności
liczbowe.Wpewnymbadaniu
zespółbadaczymierzyłustudentów
ich
umiejętnośćliczenia
(
numeracy
–terminanalogicznydo
literacy
:
umiejętnościpisaniaiczytania),
proszącich,byodpowiedzieli
naszeregpytań,którepozwalały
wykazaćsięznajomościąpojęć
dotyczącychprawdopodobieństwa
(Petersiin.,2006).Badaczeposłużyli
sięwynikamiuzyskanymiprzez
studentów,abypodzielićich
nadwiegrupy–o
wysokiej
umiejętnościliczenia
(
highnumerate
)
io
niskiejumiejętnościliczenia
(
low
numerate
).Gdystudenciztychgrup
analizowalinascenariuszzpanem
Jonesem,badanioniskiej
umiejętnościliczeniapodawali
całkiemróżneocenyryzykadla
dwóchwariantówtegoscenariusza.
Natomiaststudenciowysokiej
umiejętnościliczeniapodawali
niemalidentyczneoceny.
Umiejętnośćliczeniamatakże
wpływwsytuacjach,jakiewystępują
wświecierealnym.Naprzykład
ludziemuszączęstooceniaćdane
56
Rozdział2Psychologiaiżycie
