Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Moralnośćnapodobieństworeligiinależydotrudnychdlapsychologa
obszarówludzkiegodoświadczenia.Trudnychzkilkupowodów.Obydwie
rzeczywistościwymykająsięobserwacjiiopisowiwłaściwemudlapsycho-
logiigłównegonurtu.Popierwsze,psychologicznarefleksjanadmoralno-
ściąuwikłanajestwwielekluczowych,nieweryfikowalnychempirycznie
założeń,międzyinnymiodnośniedopochodzenianormczynaturyczło-
wieka.Każdybadaczzdajesobiemniejlubbardziejsprawę,żejestosobi-
ściezaangażowanywjakiśsystemetyczny(np.bazującynalewicowej
koncepcjisprawiedliwościspołecznejczyreligijnymobjawieniu).Itaki
systemprzekonańjestzwyklecentralnydlajegotożsamości.Sytuacjata-
kautrudniazdystansowanetraktowanieobszaruzainteresowańbadaw-
czych.Zagrażającemożebyćchociażbykonfrontowaniesięzbadaniami
pokazującymi,żeosobyopoglądachnamoralnośćpodobnychdona-
szychźlefunkcjonujączytospołecznie,czypodwzględemzdrowiapsy-
chicznego.Jesttotrudnośćpotencjalniedotykającabadaczamoralności
nakażdymetapie:wyborutematówdobadań,tworzenianarzędzi,dobo-
rugrupiwreszcieinterpretacjiuzyskiwanychdanych.
Powtóre,niejestłatwosprecyzowaćczymjestmoralność,jakiesąjest
cechydystynktywnewperspektywiepsychologicznejijakichkryteriówna-
leżysiętrzymać,abywykreślićchoćbywzględnieprecyzyjnegranicedome-
nypsychologiimoralności.Centralnejesttupytanie,czymoralnościąmo-
żebyćwszystko,copodtąnazwąkryjesięwdyskursiespołecznymczy
wrozważaniachnaukowych.Wsocjologiimoralnościjakopodejściuzeswo-
jejnaturynienormatywnym(Ossowska,1984;Mariański,1989)wnatural-
nydladziedzinysposóbmożnapisaćomoralnościkibicówpiłkarskichczy
zwolennikówbojówekanarchistycznych.Zamoralność,beztrudnościtak
metodologicznych,jakiosobistychdlabadacza,możnauznaćtukażdąpo-
7
