Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JAKIWKŁADMOŻEWNIEŚĆPSYCHOLOGIADONASZEGOROZUMIENIASZTUKI?
w1577r.Sztukainaukaznajdująsięteraznaprzeciwległychbiegu-
nach,zarównokulturowo,jakiedukacyjnie,awieluartystówibada-
czynaukhumanistycznychodmawiapróbzastosowaniaideiimetod
naukowychwcelupolepszenianaszegorozumieniasztuki.Istnieje
obawa,żenaukawjakiśsposóbumniejszysztukę,obrabujejąnie-
jakozjejmistyki,aartystówprzywłaszczysobiejakojedynychdo-
zorcówjejpotęgi.Jeślichodzionaukowców,niedoceniająonilub
całkowicielekceważąwnikliwośćartystów,wierzączamiasttego,że
naukowametodasystematycznejobserwacjiiprzeprowadzaniado-
świadczeńjestjedynymrozsądnymsposobemwytworzenianowej
wiedzy.Mimotomotywemprzewodnimniniejszejksiążkijestfakt,
żezarównoartyści,jakinaukowcytworzyliinadaltworząnowąwie-
dzęoświecieoraznaszymwnimmiejscu.Zaiste,ichodkryciasą
częstozaskakującozbieżne.
Psychologiajakodyscyplinanaukowaweszładogrystosunkowo
późno.Umysłijegorelacjazciałemtotematy,nadktórymidyskuto-
walijużgreccyfilozofowie,wszczególnościPlatoniArystoteles,na-
tomiastpsychologiajakodziedzinanaukowapojawiłasięwpołowie
XIXwieku,wdużejmierzedziękipracyniemieckiegofizykaGusta-
vaFechnera,którypracowałnaUniwersyteciewLipskuwrazzin-
nymizałożycielamipsychologii(ErnstemWeberemiWilhelmem
Wundtem).Fechnerinteresowałsiętym,wjakisposóbludziezapo-
mocązmysłówrozróżniająpodobnebodźce-naprzykładróżnice
wintensywnościdwóchświateł.Opracowałonkilkatechnikeks-
perymentalnych,byzmierzyćgranicerozróżnieniasensorycznego;
najmniejsząwiarygodniewykrywalnąróżnicęwielkościpomiędzy
dwomabodźcami.Technikitezostałynazwanetechnikamipsycho-
fzycznymi,ponieważmierząrelacjępomiędzystanamiumysłu(od-
czuciami)awielkościamifizycznymi(intensywnośćświatła,masa,
pozycja,czasitd.).Fechnerodkryłkilkaprawpsychofizycznych
kierującychrelacjąmiędzyodczuciamiabodźcami,np.formułę
17
