Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Początkiirozdrożapsychologiimyślenia
współpracownikiemWundtawUniwersyteciewLipsku.Wlatach1894-
1909pracowałwUniwersyteciewWürzburgu,gdziestałsięzałożycie-
lemSzkołyWürzburskiej,dlaktórejmotywemprzewodnimbyłoto,co
wyraża,cytowanewyżejzdanie:n(ś)myślenieniejestautomatyczną
grąprzedstawień”
,będącezaprzeczeniemteoriiautomatycznychaso-
cjacjiorazprzekonania,żemyśleniejestoglądowe.Wundttychzałożeń
nieakceptowałisądził,żeKülpeczujesympatiędopozytywizmu.Nie
byłtozarzuttrafny.JużpodczaspracywWürzburgu,Külpezacząłinte-
resowaćsięfilozofią.Zainteresowaniateutrzymywałysiępodczasjego
pracywUniwersyteciewBonn(1909-1912)iMünchen,aichwynikiem
byłapublikacjaDieRealisierung,któraukazałasięwroku1912.Jestona
cytowanaprzezróżnychautorównapoparcietezy,żeOswaldKülpebył
jednymztwórcówrealizmukrytycznego-tego,któregowspółczesnym
przedstawicielemjestHansAlbert(ur.1921).Okolicznośćtazasługuje
nauwagę,ponieważsygnalizujerozmaiteujęciaracjonalizmu-takiejak
uWundtaw1896,Külpegowroku1912,następniewróżnychpracach
KarlaPoppera(oniektórychznichbędziemowawrozdzialepiątym),
wreszcieuHansaAlberta.Ukażdegozwymienionychautorówmożna,
conajmniejwzarysie,rozpoznaćpytanieoto,czymyśleniemożepro-
wadzićdopoznaniarzeczywistości?
Winteresującymnaskontekście,wdorobkuKülpego,nauwagęzasłu-
gujądwiepozycje19,któresygnalizowałyzjednejstrony,swegorodzaju
stabilizacjęiugruntowaniejegowłasnejkoncepcjimyślenia,którąsyg-
nalizowałwswoimpierwszympodręcznikupsychologiizroku189320,
azdrugiejstronyzamykałyistanowiłypodsumowaniekoncepcjimy-
ślenia,nadktórą,wrazzeswoimiuczniami,pracowałwUniwersytecie
19Mamtutajnamyślipozycje,którepowstały,dokładniej:zostałyopublikowane
podczasjegopracywUniwersyteciewWürzburgu:(VersucheüberAbstraktion,
1904)orazwUniwersyteciewMonachium:ÜberdiemodernePsychologiedes
Denkens(1912).OswaldKülpedoktoryzowałsięwLipsku,podkierunkiem
WilhelmaWundtawroku1887,następniebyłjegoasystentem.Wroku1894
zostałprofesoremUniwersytetuwWürzburgu.Wroku1906zostałprofesorem
psychologiiwUniwersyteciewBonn,anastępniewroku1912wMonachium.
20Gallikeriin.(2007,s.252)przypominają,żeinicjatoremnapisaniategopod-
ręcznika(GrundrissederPsychologie)byłWilhelmWundt,któryjednakprzyjął
poglądyautorazwyraźnymkrytycyzmem,ponieważbyłybliskiepozytywizmu
izawierałysugestiedotyczącewyłączeniapsychologiizfilozofii.
29