Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Początkiirozdrożapsychologiimyślenia
pomagaćwyjaśnić,dostarczałytylkoiluzorycznychwyjaśnień.Dalszepo-
szukiwaniarozwiązańtoczyłysięróżnymidrogamiiwdwóchróżnych
kierunkach.Więcejpowiemnatentematwdalszychrozdziałach,tutaj
wystarczywskazanienato,żecelemtychposzukiwańbyłoodnalezienie
tego,jeszczenieznanegoparadygmatu,nczynnika”konstytuującegomy-
ślenie.Jedenztychkierunkówreprezentowały-wspomnianewłaśnie-
poszukiwaniaWundta,atendrugikonstytuowałybadaniaprowadzone
wSzkoleWürzburskiej,podkierunkiemOswaldaKülpego,orazprzez
jegouczniów,którychnazwiskajużwymieniłem(przyp.33).Ichprace
-wróżnymstopniuoryginalneiindywidualne-będąstanowiłyistot-
nączęśćdorobkunowoczesnejpsychologiimyślenia(por.tab.3),będzie
onichmowawrozdzialesiódmym.Jednakjużterazmożnapowiedzieć,
żeOswaldKülpe(1912/1999)wswoimwystąpieniusygnalizowałistotny
przełomwzakresiesamejkoncepcjimyślenia-odejścieodfizykalizmu
orazpróbinterpretacjiopartychnazałożeniachpsychofizjologii.Właś-
niewSzkoleWürzburskiejzmianatejorientacjibyławyraźniewidocz-
na,ajejwyrazembyłapreferencjametodykibadańopartejnaanalizie
orazinterpretacjidanychnsubiektywnych”(będzieoniejmowawroz-
dziale7.2.).Byłtokierunekodmiennyodtejdrogi,którąpodążałWundt
(patrzwyżej),alepodobnydotej,którąpostulowali-wielelatpóźniej-
PopperiEccles(1999).Taróżnorodnośćpróbposzukiwaniatakiegopa-
radygmatu,którypozwolinaracjonalnewyjaśnienie,aprzynajmniejna
zrozumienie,procesówmyśleniazasługujenauwagę,dlategownastęp-
nychrozdziałachbędziemowatakżeotychpróbach,któredzisiajmająli
tylkoznaczeniehistoryczne,bowiemwłaśnieoneujawniająchwiejność
przyjętychzałożeńorazprzesłanekopartychnatradycji-zarównotej
filozoficznej,jakrównieżpsychologicznej.
Sensdotychczasowych,szczegółowychuwagnatematstanupsycholo-
giimyślenianaproguXXwiekuuzasadniato,żebyłtookresusamodziel-
nianiasiępsychologii,ajednocześnieokresodrębnegoijużniezależnego
rozwojufilozofiiipsychologii;każdejnanswójsposób”
.Jednakwrze-
czywistościsenstegozdaniajestjeszczebardziejskomplikowany,nale-
żybowiemwziąćpoduwagęto,żewtymsamymczasieistniałynstare”
,
albodotychczasoweorientacje,alerównież,jużtenowe.Takżewobydwu
dyscyplinachnaukowych.Równieżfilozofowiedokonywalirefleksjinad
swoimi,dotychczasowymizainteresowaniamiiteoriami.Nicdziwnego,
35
