Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
radząsobiezestresoramiiadaptujądonowychbodźcówzotoczenia,mają
większeszansenaprzeżycieirozmnażanie7.
Niemniejjednakzestresowanyczłowiekczujesięźle,próbujeratowaćsię
jakpotrafi,sięgającczęstopoużywkilublekiuspokajające8.Tymczasemnie
dasięcałkowicieuniknąćstresu.PocząwszyodnarodzinżycianaZiemi,to-
warzyszyłonkażdemużywemuorganizmowi.Ludziekażdejepokiprzeżywali
stres,chociażjegoźródłazcałąpewnościąbyłyinneniżte,któreznawspół-
czesnyczłowiek9.JakpiszeHansSayle:stresjestsolążycia,ponieważzwiązany
jestzewszystkimirodzajamidziałalności,moglibyśmygouniknąćtylkowów-
czas,gdybyśmynicnigdynierobili10.
Pojęciestresuniejestniczymnowym,bowiemmedycynaposługiwałasię
nimjużodkilustuleci11.Wroku1624RobertBurtonpodkreśliłrolęstresu
społecznegojakojednegozgłównychpowodówzaburzeńzdrowiaiźródło
wieluchorób,awszczególnościdepresji,zwanejwówczasmelancholią.Jed-
nakżesłowonstres”wnaucepsychologiiwiązanejestnajczęściejznazwiskiem
kanadyjskiegoprofesoraibadaczaHansaSelye’go,któryzgłębiałtozagadnie-
nieprzezponadczterdzieścilat.Podkreślaon,żestresjestnormalnąbiolo-
gicznąreakcjąkażdegożywegoorganizmu-normalnymfizjologicznymzja-
wiskiemzwiązanymzprocesamiżycia.Jegozdaniem:Brakreakcjistresowej
oznaczaśmierćorganizmu12.
Streswyzwalabowiemenergięobronnądrzemiącąwkażdymorganizmie
wchwili,kiedyorganizmtenpoddanojakiemuśobciążeniu.Niemaprzytym
znaczenia,czyjesttoobciążeniefizyczneczypsychiczne,anito,czyjestono
przyjemneczyprzykre.Stresstanowizatemswoistymechanizmmobilizują-
cydodziałania.Każdeobciążeniewywołujeworganizmiealarm.Jakpisze
H.Sayle:Niemogącreakcjistresowejrozładować,człowiekstajesięjejofa-
rą.Mechanizmpierwotnieobronny,okazujesiędlaczłowiekamechanizmem
zagłady.nStres”zmieniasięwndystres”jaktookreślaH.Selye.Autorwska-
zujejednocześnienawłaściwekażdemuorganizmowizdolnościadaptacyjne,
7
Ch.Jung,D.Pörtl,Człowiekipies-ogłaskaniu,stresieioksytocynie,Wydawnictwo
NaukowePWN,Warszawa2017,s.129.
8
H.Selye,Stresnieokiełznany,PIW
,Warszawa1977,s.5.
9
J.Nowicki,Stres,bezrobocie,rozwód,SBP
,Warszawa1999,s.7.
10
H.Selye,Stresnieokiełznany,op.cit.,ss.30,81.
11
L.E.Jr.Hinkle,(1977)Measurementoftheeffectsoftheenvironmentuponthehealthof
behaviorofpeople.[w:]L.E.HinkleJr.,W
.C.Loring(red.)TheEffectoftheman-madeenvi-
ronmentofhealthandbehavior,Atlanta:CenterforDiseaseControl,PublicHealthService.
12
H.Selye,Stresnieokiełznany,op.cit.,s.8.
13
