Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•stresjeststanembardziejekstremalnymniżstanyzwykłegonapięcia
nerwowego;
•streswymagaobecnościzagrożenia;
•zagrożenietomusibyćspostrzeganeiocenianepoznawczo;
•strespociągazasobąuruchomienieregulacyjnychfunkcjipsychiki,po-
nieważpowstajewtedy,gdyniemożnaznaleźćnormalnejreakcjiprzystoso-
wawczej.
Wtymmiejscuwartoteżwskazać,żeniektórzyludziesąszczególniepo-
datninastres.Wpsychologiimówisięoosobowościstresowejlubpodatnej
nastres(distressedpersonality),określanejteżjakoosobowośćtypuD.
PojęcieosobowościtypuDdoliteraturypsychologicznejwprowadziłpsy-
chologklinicznyJohanDenolletzUniwersytetuwTilburguwHolandiiwroku
1995.Zdaniemautora30,naosobowośćtypuDskładająsiędwapodstawowe
wymiarytraktowanejakowzględniestałecechyosobowości,tj.
1.negatywnaemocjonalność(negativealectivity),
2.hamowanie(zahamowanie)społeczne(socialinhibition).
Negatywnaemocjonalnośćprzejawiasięwskłonnościczłowiekadoprzeży-
waniasilnychemocjinegatywnych,takichjak:gniew,lęk,irytacjaczywrogość.
Zkoleihamowaniespołeczneodnosisiędounikaniazagrożeniawiążącegosię
zrelacjamispołecznymiidotyczyskłonnościdopowstrzymywaniasięodwy-
rażanianegatywnychemocjiizachowańzgodnychztymiemocjami31.Ulu-
dzitypuDbrakwyrażaniaemocjimacharakterświadomyiwystępujeprzede
wszystkimwsytuacjachspołecznych.Głównympowodemtakichzachowańjest
obawaprzeddezaprobatąiodrzuceniemzestronyinnych.NinaOgińska-Bulik
wskazujenacharakterystycznecechyosóbzosobowościąstresową32:
•niskiepoczuciebezpieczeństwa;
•tendencjadoodczuwanianapięciaizamartwianiasię;
•poczuciebycianieszczęśliwym;
•pesymistycznysposóbpatrzenianaświat;
•tendencjadoobwinianiasię;
•dyskomfortwobecnościinnychludzi,szczególnieobcych;
•nieśmiałośćisłabewięzizinnymiludźmi;
30
J.Denollet,Personalityandcoronaryheartdisease:Thetype-Dscale-16.”Annalsof
BehavioralMedicine”
,20,(3)l1998,s.209-215.
31
N.Ogińska-Bulik,OsobowośćtypuD,AkademiaHumanistyczno-Ekonomiczna,
Łódź2011,s.19.
32
Ibidem,s.20.
18
