Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
ZbigniewSpendel
pkt.4kpkDniedopuszczalnejeststosowaniehipnozyalbośrodkówche-
micznychlubtechnicznychwpływającychnaprocesypsychiczneprze-
słuchiwanejosobyalbomającychnacelukontrolęnieświadomychreakcji
jejorganizmuwzwiązkuzprzesłuchaniem”.Równieżwświetleprzyjętej
w1984r.przezZgromadzenieOgólneNarodówZjednoczonychKonwen-
cjiwsprawiezakazustosowaniatorturorazinnegookrutnego,nieludzkiego
lubponiżającegotraktowaniaalbokarania(DzU1989,nr63,poz.378;
załącznik)podawanienp.narkotykówpodejrzanymwśledztwiejestnie-
dopuszczalne.
Wynikawięcztego(itaktojestnaogółinterpretowane,zwłaszcza
przezorganyprocesowe),żeniejestdozwolone(czylijestprawniezaka-
zanezewszystkimikonsekwencjamitakiegozakazu)posiłkowaniesię
przezpsychologawpostępowaniudiagnostycznymhipnozą,wariografem
czyteżpodawaniemDserumprawdy”(np.skopolaminy,meskaliny,LSD
czy—Dmodnego”ostatnio—pentotalusodu).Myślę,iżtoraczejnie
budzisprzeciwów.M.Toeplitz-Winiewska(2004[2000])posuwasięnato-
miastjeszczedalejiodmawiabiegłymprawa(moralnego)doposługiwa-
niasiętechnikamiprojekcyjnymi.DNiediagnozujemyprzecieżczłowieka,
któryprosiopomocwzrozumieniuwłasnegopostępowania,alepodej-
rzanego,którymaprawodoobronywszelkimimożliwymispo-
sobami.Stosowanie[…]wtymprzypadkutechnikprojekcyjnych
[…]ograniczawięcwdrastycznysposóbprawodoobrony”
(Toeplitz-Winiewska,2004[2000],s.145—146;wyróżn.—Z.S.).
Idąctymtropem,trzebaby—konsekwentnie—odmówićzasadności
moralnejpowszechnejskądinądaprobaciepsychologówdlawykorzysty-
waniawpostępowaniudiagnostycznymwszelkichprocedurwykraczają-
cychpozazdroworozsądkowąinterpretacjędanychsamoopisowych,czyli
np.Dskalkłamstwa”,Dpoprawkinazgadywanie”,Dkontrolizmiennej
aprobatyspołecznej”.Cowięcej,niedasięprzecieżukryć,żedokonywanie
statystycznychtransformacjiwynikówsurowychuzyskanychzapomocą
wielowymiarowychkwestionariuszyosobowościitestówinteligencji
pozwalanauzyskanieinformacjinatemattakichwłaściwościprocesów
psychicznychbadanego,zktórychniezdajeonsobiesprawyiktórych,być
może,niechciałbyujawniać.Konsekwentnestanienastrażyinteresów
badanego(probanta)sprowadziłobywięcpostępowaniediagnostycznedo
absurdu—biegłymiałbybowiem(moralne)prawodozdiagnozowania
wyłącznietego,cojestwinteresiebadanego.Funkcjabiegłegopsychologa
byłabyzatembądźwogólezbędna,bądźmusiałabysięograniczaćwyłącz-
niedoewentualnegoDpodpowiadania”badanemu,jakiwynikbadania
byłby—dlaniego—najkorzystniejszy.
Tesarkastyczneuwaginiemająbynajmniejstanowićwyrazujakiejś
bezrefleksyjnejaprobatydlastanowiskawyrażonego—wodniesieniu
