Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawidłowościrozwojuwwiekuprzedszkolnymiwczesnoszkolnym
21
nTakipunktwidzeniawyrastazkoncepcjizakładającychzjednejstronyznaczący
wpływotoczenia,główniespołecznegonarozwójczłowieka,azdrugiejpodkreślających
aktywnyjegoudziałwtworzeniudlasiebieoptymalnegośrodowiskarozwoju”.41
BazujeonnakoncepcjiR.Rorty’ego42,zgodniezktórąszkołapowinnapeł-
nićdwiefunkcje:emancypacyjnąisocjalizacyjną.Pierwszaznichmanacelu
ukształtowaniesystemuwartościipostaw,przekazaniewiedzyikształtowanie
społeczniepożądanychumiejętnościtak,abyosobagotowabyładopodejmo-
waniazadańzgodnychzoczekiwaniamispołecznymi.Funkcjaemancypacyjna,
inaczejwyzwalająca,wymagadziałań,dziękiktórymdojdziedowyzwolenia
irealizacjipotencjałuucznia.Celemedukacjiwtymujęciujestwspieranieroz-
wojuindywidualności,odrębnościodinnychosób,wzmacnianiespecyficznych
kompetencjidanegodziecka.Wartozauważyć,żeniewskazanajestnadmierna
koncentracjaszkołynajednejtylkofunkcji,cowkonsekwencjimożeprowadzić
dozahamowaniazjednejstronyrozwojuspołecznego,zdrugiejzaśrozwoju
indywidualnychpredyspozycjidziecka.
Analizującwarunkidojrzałościszkolnejnależyodrębnieomówićte,które
dotycząnaukiczytaniaipisania43orazwarunkigotowościdonaukimatema-
tyki44.
Rozpoczęcieprzezdzieckonaukiczytaniawymagaodpowiedniegopoziomu
rozwojuwielufunkcjipsychicznychifizycznych,zwanychdojrzałością,czyteż
gotowościądonaukiczytania.A.Brzezińska45wymienia3sfery:
1.Procesypsychomotoryczne(funkcjeanalizatorawzrokowego,słuchowego,
kinestetyczno-ruchowego,aparatartykulacyjnyisprawnośćmanualna).
2.Procesypoznawcze–myślenie.
3.Procesyemocjonalno-motywacyjne,warunkującepozytywnenastawienie
dzieckadonaukiczytania.
ZdaniemG.Krasowicz-Kupis46,obokwymienionychwyżejsprawności,po-
wodzeniewnauceczytaniazależyrównieżodopanowaniajęzykaprzezdziec-
ko,awięcprawidłowegorozwojuwszystkichskładnikówmowy,cowyrażasię
odpowiednimpoziomemzdolnościrozumieniawypowiedzisłownychiichbu-
dowania.Autorkazwracauwagęnafakt,iżnietylkoprawidłowawymowajest
41Tamże.
42Za:Tamże.
43G.Krasowicz-Kupis,Język,czytanie,dysleksja,Lublin2001;G.Krasowicz-Kupis,Rozwój
świadomościjęzykowejdziecka.Teoriaipraktyka.Lublin2004.
44E.Gruszczyk-Kolczyńska,Dziecizespecyficznymitrudnościamiwuczeniusięmatematyki,
Warszawa2004.
45A.Brzezińska,Gotowośćdoczytaniaipisaniaijejrozwójwwiekuprzedszkolnym,[w:]
Czytanieipisanie–nowyjęzykdziecka,red.A.Brzezińska,Warszawa1987.
46G.Krasowicz-Kupis,dz.cyt.
