Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
WładysławJ.Paluchowski,ElżbietaHornowska,TeresaJadczak-Szumiło,EmilSzumiło
żadenrządniejestnaniegoprzygotowany,burzypoczuciesensuikontrolinad
własnymżyciem,wyobrażenieosobie,samoocenę,amożeiświatopogląd.Zmien-
nośćokolicznościjestbardzoduża,aponadtoindywidualnieipokoleniowonie
mamydoświadczeniawradzeniusobiezczymśtakim.Brakadekwatnegojęzyka
ispecyfikategostresuwymagająinnegopodejściadojegobadania.
Psychologowiebadalioczywiścieinnerodzajestresuniżtecodzienneipopu-
larne,niezależnieodichciężkości(Bokszczanin,2015;Kaniasty,2003;Sitek,1997;
Stępień,Kantorska-Janiec,2005;Strelau,Zawadzki2005;Witkowska,Zawadzki,
2009).BogdanZawadzkiiJanStrelau(2008)pisząotraumie,będącejefektem
doświadczaniakataklizmu.Sytuacjapandemiimawielecechwspólnychzkata-
klizmem:źródłemjestzarównoczynniknaturalny(wirus),jakiludzki(walka
znim),realniesytuacjatazagrażanietylkozdrowiuiżyciu,aleteżdobrostanowi.
Sytuacjapandemiijestczymś,cojednocześnieprzerosłoumiejętnościreagowania
wynikającezcodziennychdoświadczeń.Maonacechytraumyegzystencjalnej:jest
ważnymżyciowonegatywnymdoświadczeniemporządkującympamięćautobio-
graficzną(Popielski,Mamcarz,2015).
Wartoteżzwrócićuwagęnapoczuciepaniki(wpopularnymznaczeniutego
terminu)towarzyszącepoczątkowipandemii.Reakcjeludziczęstobyłyirracjonal-
neiprzeszacowanewstosunkudofaktycznychlokalnychwydarzeń.Brakwiedzy
idoświadczeniaskłaniałludzidoszukaniainformacjiwmediach.Onejednaknie
uspakajały,alepodsycałyniepokój,strach,zagubienie.Wwiększymstopniuludzie
reagowalinaobrazytelewizyjnepokazująceniewydolnąsłużbęzdrowiaczywidok
wojskowychciężarówekwywożącychzeszpitalitrumny(Bergamo,Włochy),niż
nato,cowidaćbyłozaoknem.Ludziedokonywalinieracjonalnychzakupów,cze-
goprzykładembyłrosnącynacałymświeciepopytnapapiertoaletowy,którystał
sięmetaforąbezpieczeństwa.
Interesowałynasreakcjeludzinazdarzenieniecodzienne,noweizagrażające
zdrowiu,anawetżyciu.Przedmiotemnaszejuwagibyłainterakcjastresowa,awięc
relacjamiędzypercepcjązagrożeniawynikającegozpandemiiCOVID-19asposo-
bemradzeniasobieznapięciem.Womawianychbadaniachchcieliśmyuchwycić
dwieuzupełniającesięstrony:strategieradzeniasobiezestresempandemicznym
orazjegopercepcję.Tylkobowiemzestawieniekonkretnejformypercepcjistresu
pandemicznegopozwalazrozumieć,jakiepsychologiczneznaczeniemogąmieć
stosowaneprzezludzikonkretnekombinacjestrategiiradzeniasobie.
Naszebadaniaprowadziliśmymiędzy7a12kwietnia.Mamyświadomość,
że-zewzględunazmieniającąsięsytuację-badaniatemającharakterhistorycz-
ny.Pierwszereakcje,choćdoraźniemogływydawaćsięskuteczne,wperspektywie
długookresowejmogąokazaćsiękontrskuteczne.Patrzączdzisiejszejperspekty-
wy,widaćjakprzecenialiśmyskutkikrótkookresowe,pomijającdługookresowe
konsekwencje.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
