Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
WładysławJ.Paluchowski,ElżbietaHornowska,TeresaJadczak-Szumiło,EmilSzumiło
Juczyński,2009).Zasobysącennealbodlatego,że-wprostlubpośrednio-są
potrzebnedoprzetrwania,albozewzględunaichwartośćinstrumentalną(po-
zwalajązdobywaćzasoby).ZgodniezkoncepcjąHobfollazasobytworząkapitał
adaptacyjnyjednostki.
Hobfoll(2006)odwołujesięwswejkoncepcjidodwóchzasad:prymatuutraty
zasobóworazzasadyinwestycjiwzasoby.Pierwszazasadaodwołujesiędodo-
świadczanianieproporcjonalniewiększegodyskomfortuzpowoduutratydanego
zasobuniżsatysfakcjizpowodujegozdobycia.Zgodniezdrugązasadąludziebędą
skłonniregularnieinwestowaćwzasobyzarównowceluprzewidywanejochrony
przedutratązasobów,wsytuacjiodzyskiwaniaichpostratach,jakiwcelupozy-
skiwaniainnychzasobów(tworzącrezerwykapitałowe).
ZgodniezkoncepcjąHobfolla(2006)napięciepojawiasięwtedy,gdyzasoby
sątracone,istniejesubiektywneprzekonanieozagrożeniuutratyzasobówlubgdy
mimowysiłkuniedochodzidowzrostupulizasobów.Inaczejmówiąc,napięcie
jestefektemoszacowaniaponoszonychkosztów,czyliutratyzasobówwzwiązku
zdanąsytuacją(tu:pandemiąiwalkąznią).Wsytuacjiprzedłużającegosięstresu
ludziemajątendencjędooszczędzaniabądźodbudowywaniawłasnychzasobów.
Ograniczaniezasobówzwiększaryzykostraty,astratapoczątkowadeterminuje
możliwośćwystąpieniakolejnychstratzasobów.Osobyzmniejsząilościązasobów
częściejdoświadczająutratyzasobów.Osobyowyższychzasobachmająwiększe
szansenazwiększaniezasobów.
Zauważyliśmy,żezarównopodczaspsychoterapii,jakiniezawodowychkon-
taktówludzieprezentujągeneralniedwarodzajereakcji.Jednipróbująprzecze-
kaćtrudnąsytuacjęichcielibypowrócićdostaregoporządkupokryzysie,ainni
otwierająsięnazmiany.Taostatniagrupa,któratraktujesytuacjękryzysowąjako
momentprzełomowy,jakopunktwyjściadonowegoporządkuprzyjmujedwie
postawy:jedniakceptująograniczeniaidostosowująsiędonich,ograniczającre-
alizacjęwłasnychpotrzeb,inniszukająkorzyścizwiązanychzsytuacjąwnowych
obszarach.
Zpsychologicznegopunktuwidzeniamamybyćmożedoczynieniazproce-
sualnieujmowanymzjawiskiempotraumatycznegorozwoju.Pojęcietopochodzi
zkoncepcjiRichardaG.TedeschiegoiLawrence’aG.Calhouna(Calhoun,Tede-
schi2004,2006;Kubacka-Jasiecka,2016).Zachodzionwówczas,gdystrataicier-
pieniemająpozytywnekonsekwencje,gdyzostająprzekształconewprzekonanie
owłasnejskuteczności,większezaufaniedosiebieidowłasnychmożliwości(Du-
dek,Banach,2009;Ogińska-Bulik,Juczyński,2012).TedeschiiCalhoun(2007)
pisząteżosprzyjającymrozwojowipotraumatycznemustosowaniutakichstra-
tegiiradzeniasobie,jakpozytywneprzewartościowanieczykoncentrowaniesię
nazadaniuorazodwoływaniusiędoduchowościwiaryreligijnej.Pojawieniusię
wzrostupotraumatycznegosprzyjatakżenadziejanasukces,czyliprzekonanie
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
