Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI:WOKÓŁJĘZYKAISTYLU
Podstawęmateriałowąanalizstanowiąrecenzjeliterackie,
któreukazałysięwdwóchtomachSzkicówliterackich,wcho-
dzącychwskład45.i46.tomuzbiorowegowydaniaDziełpod
redakcjąJulianaKrzyżanowskiego.Tekstypowstawałyna
przestrzenikilkudziesięciulat—od1872do1914roku—idru-
kowanebyływróżnychwarszawskichgazetachcodziennych
iczasopismach.
Dogłównychwyznacznikówrecenzji,nietylkotejdziewiętna-
stowiecznej,zaliczasięstreszczenie,interpretacjęiwartościo-
wanie1.Przyczymwarunkiemsinequanonkażdejrecenzji,jak
iwarunkiemzakwalifikowaniawypowiedzidopolagatunkowe-
gorecenzjijestocenawartościdzieła2.Spośródwymienionych
trzechskładnikówzdecydowanienajbardziejrozbudowanym
elementembyłostreszczenie.Zawierałoonopokrótceopowie-
dzianąfabułęutworuorazcharakterystykępostaci(wprzypad-
kutekstówepickich)ijużnatymsprawozdawczymetapiemogły
pojawiaćsięsądywartościujące.Wrecenzjach-studiach3,które
byłyobszernymiiwnikliwymiomówieniamidziełliterackich,
segmentinterpretacyjno-oceniającystanowiłodrębną,deli-
mitacyjniewydzielonączęśćtekstu.Uzupełniającinformacje
ostrukturzegatunku,dodaćnależy,żeczęśćinicjalnąrecenzji
stanowiłnagłówek,przyjmującynaogółspetryfikowanąformę,
naktórąobligatoryjnieskładałysiętytułiautoromawianego
dzieła,fakultatywniezaśuzupełniałygo:nazwagatunkowa,wy-
dawnictwo,miejsceirokwydania,autorprzekładu.
Istotąwypowiedzikrytycznejjestocenadzieła.Niepowinna
byćtosubiektywnaopiniarecenzenta,alezobiektywizowany
osądpopartywiedząikompetencjamiorazodpowiedniąargu-
mentacją.Ważnesąwięckryteria,wedługktórychprzeprowa-
dzasięocenę.Wartowtymmiejscuprzypomnieć,żeobecność
1OrecenzjachLitwosamowabędzietakżewrozdziale„Malowaniesło-
wem”—ostylusprawozdańzwystawmalarskich,natomiastpełnyopistejfor-
mywypowiedzi,itozperspektywygenologicznej,znajdzieczytelnikwczę-
ścidrugiejwrozdzialeWokółSienkiewiczowskichrecenzji.
2TakiekryteriumprzyjąłJ.W.Gomulicki(1959:1475–1476),szukając
whistoriipolskiejprasypierwszychwypowiedzikrytycznych.
3Odwołujemysiętudoklasyfikacjiformwypowiedzikrytycznychza-
proponowanejwartykulePietrzak2015a.
—14—
