Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
Hczwórni”iHzamieszkiwaniaświata”jakozbieżnychzpostulatamiekologiigłę-
bokiej1.
MożliwościproekologicznegowykorzystaniaontologiiHeideggerasprzeciwiło
sięjednakwielubadaczyzwiązanychzarównozekofilozofią,jakifilozofiąsamego
Heideggera.WedługnichHeideggerbyłskrajnymantropocentrystą,któryumoc-
niłtendencjęzachodniejfilozofiidooddzieleniaczłowiekaodświataprzyrody,
wczymzgadzająsięzkrytykąprzeprowadzonąprzezKarlaLöwithaiHansaJonasa2.
WtejksiążcepodejmujępolemikęzinterpretacjamifilozofiiHeideggera,
któreutrzymują,żewpisujesięonawtradycjęantropocentryzmuozabarwie-
niuidealistycznymispirytualistycznym.Pokazuję,żetakaocenamyśliautora
Przyczynkówdofilozofiidokonywanajestpoprzezpryzmatkategoriiischematów,
któreonsamodrzuciłlubznaczącoprzedefiniował,copodważasłusznośćtych
krytycznychzabiegów.Pozwalatozarazemzobaczyć,wjakisposóbfilozofia
Heideggeraskłaniadorewizjiokreślonychprzesądówmetafizycznych.
Celem,jakipostawiłamprzedtąksiążką,niejestjednaktylkooddalenie
rzekomejniemożnościzaadaptowaniafilozofiiHeideggeraprzezekofilozofię
wogóleiekologięgłębokąwszczególności.Postaramsięwniejuzasadnić,że
przedstawicieleekologiigłębokiejniewykorzystaliwpełnipotencjałumyśli
Heideggeradopodbudowycentralnychdlaswojegostanowiskazałożeń.Inny-
misłowy,spróbujęprzedstawićprekursorstwoHeideggerawtworzeniupara-
dygmaturadykalnienieantropocentrycznegojakodalekobardziejznaczące,
niżdostrzeglitoekologowiegłębocy.Dotyczytoprzedewszystkimpominęcia
przezekologówgłębokichdążeniaHeideggeradoodrzuceniaideiHwielkiego
łańcuchabytów”,którejestpodstawąegalitaryzmuekosferycznego.Wzwiąz-
kuztąkwestiąrozważęrównież,czyprojektfilozoficznyHeideggeraniejest
1M.Żimmerman,TowardaHeideggereanEthosforRadicalEnvironmentalism,HEnvironmen-
talEthics”1983,Vol.6,No.2,s.99-131;idem,ImplicationsofHeidegger’sThoughtforDeepEcology,
HTheModernSchoolman”1986,No.54,s.19-43;idem,RethinkingtheHeidegger-DeepEcology
Relationship,HEnvironmentalEthics”1993,Vol.15,No.3,s.195-224;B.Devall,G.Sessions,Ekolo-
giagłęboka.Żyćwprzekonaniu,iżNaturacośznaczy,przeł.E.Margielewicz,Warszawa1995;zob.:
A.Przyłębski,MartinHeideggeratzw.ekologiagłęboka,[w:]Ochronaśrodowiskawrefleksjihumani-
stycznej,red.B.Andrzejewski,Poznań1992.
2K.Löwith,ZuHeideggersSeinsfrage:DieNaturedesMenschenunddieWeltderNatur,[w:]
idem,AufsatzeundVorträge,1930-1970,Stuttgart1971,s.189-203;H.Jonas,Religiagnozy,przeł.
M.Klimowicz,Kraków1994;zob.:P.Tonner,AreAnimalsPoorintheWorld?ACritiqueofHeideg-
ger’sAnthropocentrism,[w:]Anthropocentrism.Humans,Animals,Environments,red.R.Boddice,Lei-
den-Boston2011,s.203-221;M.Calarco,Zoographies:TheQuestionofAnimalfromHeideggerto
Derrida,NewYork2008;J.Derrida,TheAnimalThatThereforeIAm,przeł.D.Willis,NewYork2008;
G.Agamben,TheOpen:ManandAnimal,Stanford2004;por.:D.F
.Krell,DaimonLife.Heidegger
andLife-Philosophy,Bloomington1992;M.E.Żimmerman,RethinkingtheHeidegger-DeepEcology
Relationship...,s.213.
