Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zpatogeneząEC.Blisko80%pacjentekztymnowotworemcierpinanadwagęluboty-
łość[6]-wzrostryzykazachorowalnościsilniekorelujezewskaźnikiemmasyciałaBMI
(BodyMassIndex)kobiety(tab.1.1),atakżeinnymiwykładnikamiotyłości,takimijak
wysokistosunekobwodutaliidoobwodubioder(waist-to-hipratio-WHR)czyobwód
brzucha.
Raglaniwspółpracownicy[7]w2019rokuopublikowalianalizębadańprzeglądowych
imetaanaliz,oceniającączynnikiryzykarakaendometrium.Podzielilijenapodstawie
ichzwiązkuzwystępowaniemEC.Doczynników,którychtenzwiązekocenionojako
silnylubwysokoprawdopodobny,zaliczonotylkootyłośćiwystępowaniecukrzycy[7].
Oczywiścietenostatniwiążesięzwystępowaniemotyłości.Jednakbadaniawskazują,
żecukrzycatoniezależnyczynnikryzykawystępowaniaEC[8].
Większeryzykozachorowaniananiegoobserwujesiętakżeukobiet,którenierodziły,
uktórychmenarchewystąpiławcześnie,amenopauza-późno,ustosującychtamoksy-
fen,atakżeestrogenyniezrównoważonegestagenami,ponadtoupacjentekzzespołem
policystycznychjajnikóworazznowotworamijajnikaprodukującymiestrogeny(głów-
nieziarniszczak).Natomiast,czynnikiemzmniejszającymryzykoECjestprzynajmniej
jedenporódikarmieniepiersią[7,9,10].Wymienionewyżejczynnikiryzykawskazują
nazależnośćmiędzywysokimistężeniamiestrogenówaryzykiemrozwojuomawianego
tunowotworu.
MniejszeryzykozachorowanianaECwystępujeukobietprzyjmującychdoustnetablet-
kiantykoncepcyjneprzezprzynajmniej10latorazustosującychhormonalnąterapię
menopauzalnąwsposóbciągły.Natomiaststosowanawsposóbsekwencyjnypozostaje
bezwpływunaczęstośćwystępowaniategoraka[7,11-13].Zredukcjąjegowystąpie-
niałączysięponadtoaktywnośćfizyczna[14].Interesującyjestwpływpaleniapapiero-
sów.Paradoksalnie,stanowionoczynnikzmniejszającyryzykorozwojutegonowotworu.
Prawdopodobniejesttozwiązanezobniżonympoziomemestrogenówobserwowanym
upalaczek[15].
Od2do5%rakówendometriummauwarunkowaniagenetyczne.Spośródzespołów
wiązanychztakąwłaśniegenetycznąpredyspozycjąnajwiększeznaczeniemazespół
Lyncha(czylidziedzicznyrakjelitagrubegoniezwiązanyzpolipowatością[hereditary
non-polyposiscolorectalcancer-HNPCC]).Oznaczaonwystępowaniewrodzonejmuta-
cjiwobrębiegenówsystemunaprawyniesparowanychzasad(mismatchrepair-MMR).
RyzykożycioweECupacjentekobciążonychzespołemLynchawynosi40-60%[16].
Wtabeli1.1podsumowanoistotneczynnikiryzykaiczynnikiprotekcyjneEC.
4
1.Epidemiologiarakaendometrium
