Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Urazyukobietwciąży
wpraktyceratownictwamedycznego
KarolŁyziński,KatarzynaDługosz,ArkadiuszTrzos
Elementem,któryjestkluczowywpodejmowaniudecyzjiwzakresiesposobu
postępowania,azarazemczynnikiemzwiększającympoziomstresuuczłonków
zespołu,jestfakt,żepodopiekąznajdujesiędwóchpacjentów–kobietaijej
dziecko.
Tekstmacharakterpoglądowy.Nieobejmujeoncałejwiedzynatemat
postępowaniawurazachukobietciężarnych,jednakmożestanowićkompendium
wiedzydlaosóbpracującychwzespołachwyjazdowychratownictwamedycznego
iwspółpracującychznimisłużbratowniczych.
Kobietyciężarnestanowiądośćdużągrupęosóbwpolskiejpopulacjiogólnej.Jak
pokazujądanestatystyczne,kobietywciążystanowiąokoło1%ludnościPolski(1).
Analizującdostępnedanestatystyczne,możnazauważyć,żeurazykomplikująjedną
na12ciąż,atakże–coważne–stanowiągłównąniepołożnicząprzyczynęśmierci
wśródciężarnychkobiet(2-4).Wedługstatystykzagranicznych(USA)urazyukobiet
wciążysągłównieskutkiemwypadkówkomunikacyjnych–48%,
upadków–25%lubzatrućipoparzeń–2,7%.Powyższezdarzeniaklasyfikowane
sąjakourazyniezamierzone.Drugągrupęurazówukobietciężarnychstanowią
urazycelowe,wśródktórychwymieniasię:ataki/przemoczestronypartnerów
–17%,samobójstwa–3,3%orazranypostrzałowe–4%(wyk.1)(3,5).
9na10urazów,którewystępująukobietwciąży,oceniasięjakoniewielkie.Jednak
–coistotne–śmierćpłoduzwiązanazurazemwystępujew60-70%przypadków,
nawetprzyniewielkichurazach(5).Śmierćpłodujestnajczęściejbezpośrednio
związanazniestabilnościąhemodynamicznąorganizmumatki,cojestskutkiem
odniesionychurazów.Możebyćtakżewynikiemprzedwczesnegoodklejeniałożyska,
bezpośredniegouszkodzeniapłoduorazkrwotokuwwynikuprzedwczesnegoporodu
(6,7).
Zmianyfizjologiczne,zachodząceworganizmiekobietypodczasciąży,
wszczególnościtedotycząceukładusercowo-naczyniowego,mogąstaćsięzarówno
zaletą,jakitrudnościąwprzypadkuudzielaniapomocymedycznej.Zespół
ratownictwamedycznegomusiwtakichprzypadkachbyćszczególnieczujny
iprzygotowanynaewentualnewdrożenie„agresywnego”leczeniawcelu
zminimalizowaniaskutkówurazu.Praktykaratowniczawskazujenapotrzebę
wielodyscyplinarnegopodejściazespołuratownictwamedycznegowprzypadku
postępowaniazkobietąciężarnąpourazie,cojestniezbędnedozapewnienia
dobrostanuzarównomatki,jakidziecka.
Zmianyfizjologicznezachodząceworganizmiekobietypodczas
ciąży
Zmianywobrębieukładukrążeniaukobietyciężarnejzwiązanesągłównie
zezwiększeniemobjętościkrwikrążącejorazpojemnościminutowejserca,atakże
zposzerzeniemświatłanaczyńkrwionośnych(8).
Głównezmianyto:
–zwiększeniepojemnościserca,
–zwiększeniesięczęstościskurczówsercaśrednioo10-15cyklinaminutę,
–spadekciśnieniatętniczegokrwimatki,zwłaszczarozkurczowego,wpierwszych
dwóchtrymestrach(10,11).
Układoddechowykobietyrównieżpodlegawieluzmianomwokresieciąży.
Zmianyczynnościoweorazstrukturalnewobrębietegoukładuobejmująwłaściwie
wszystkiejegoczęści:
–obrzękiprzekrwieniebłonyśluzowejnacałejdługościdrógoddechowych,cojest
skutkiemposzerzenianaczyńwłośniczkowychusytuowanychwichobrębie,
–poszerzenietchawicyioskrzeli,cowpływanazwiększonąwentylację