Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Współmyślenie.Klasycznafilozofianiemieckadzisiaj
28
jestnatomiastrzeczsamawsobie.Jeżelipodmiotpoznającynapotyka
wprocesiepoznawczymnieprzekraczalnągranicę(rzeczsamąwsobie),
tojednocześniedokonujejejudyskursywienia,tojestpewnego„uskoń-
czonościowienia”,czylidostosowaniadoswoich,skończonychwłaśnie,
możliwościpoznawczych.
Potakim„skrojeniu”napodmiotową„miarę”stajesięnoumenon–
dlanas,istotskończonych–jużprzedmiotemtranscendentalnymobecnym
wzjawisku,pełniącymodtądfunkcjępodstawytożsamości,przedmiotowo-
ściiobiektywnościrzeczyatakże–cojeszczeistotniejsze–jejfundamentu
bytowego.
IstnieniedefiniujeKantjakopewnąrelacjęustawianiaprzedmiotuna
pozycji:„Byt[Sein]niejestoczywiścieżadnymrealnymorzecznikiem[reales
Prädikat],tzn.pojęciemczegoś,comożedołączaćsiędopojęciapewnej
rzeczy.Jestonjedyniepozycją[Position]pewnejrzeczylubpewnychwłasno-
ścisamychwsobie”2,atępozycjęwyznaczawłaśnieprzedmiottranscen-
dentalny,cosprawia,żerzeczynanimufundowaneiosadzonezaczynają
istnieć.Zatem,mimożerzeczsamawsobie–dlanas,podmiotówskoń-
czonych–jestczymśtylkonegatywnym,granicąwsensienegatywnym,to
jednakpojej„udyskursywnieniu”,dopasowaniudoskończonościpodmiotu,
stajesięjużczymśpozytywnym(dokładniej:granicąwsensiepozytywnym)
iuczestniczącymwistotnysposóbjakotranscedentalnybiegunprzedmio-
towywprocesiekonstytucjiiubytawianiaprzedmiotowości.
Takiegodostosowanianoumenonudodyskursywnościpodmiotuskoń-
czonegodokonujeumieszczonanaprzeciwległymbieguniepodmiotowa
strukturatranscendentalna,którąwfilozofiiKantowskiejjestJatranscen-
dentalne,czyli„transcendentalnajednośćapercepcji”.Towłaśniepodmiot
transcendentalnykontaktujesię–wnajbardziejpierwotnejiapriorycznej
relacji,przebiegającejpozaczasemipozaprzestrzenią,pozaiponadempi-
rią–bezpośredniozrzecząsamąwsobieitooninterpretujenoumenon
jakocośjużdlanasdanego,pozytywnegoi„udyskursywnionego”,czylijako
przedmiottranscendentalnyobecnywzjawisku.
2I.Kant,KritikderreinenVernunft,w:KantsGesammelteSchriften,hrsg.vonderPreussi-
schenAkademiederWissenschaften,Bd.IV,Berlin1911,A598,B626.
