Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JarosławRolewski,Prawdaempirycznaiprawdatranscendentalna...
realneprzedmiotymogąuzyskaćnowysens–któregodotądnieposiadały
jakoczęściświata–dopierowtedy,kiedyzostaną„dedukcyjnie”,rozumowo
iaprioriwłączonewpierwotny,ontologiczny,uniwersalnyiistotowymodel
światazaprojektowanywideiświatawjejznaczeniuontologicznym.
Stądteżkorelacjaiadekwacjawiedzy-o-świecieijej„przedmiotu”
(światasamego)macharaktercałkowiciemetafizyczny,ponieważzostaje
założonawideiświata,którawporządkuodkrywania,czyliwporządku
dedukcjitranscendentalnej,mapoczątkowocharakterepistemologiczny,
jednakwporządkuwynikania,będącymodwrotnościąporządkuodkrywa-
nia,ujawniasięjejistotniejszeznaczenieontologiczne.
Ideaświatapoczątkowo(wkontekścieodkrywania)okazujesięwyższą
formąpoznaniawjegouniwersalności,koniecznościitotalności(wiedzy),
coimplikujejednakwporządkuwynikania–odpowiadającyepistemolo-
gicznemu–ontologicznyprojektcałościwszystkichprzedmiotówmożliwych
itowichbezwzględnej,absolutnejinieosiągalnejempirycznie,boukonsty-
tuowanejwrozumowejidei,totalności,czyliwłaśnie„światawznaczeniu
transcendentalnym”.
Ponieważrozumowastrukturapraw,zasadirelacjizaprojektowana
ipojętawideiświatajestwobydwuprzypadkachdokładnietasama–
pierwotnie(wporządkuwynikania)ontologiczna,wtórniezaśepistemolo-
giczna–zatemodpowiedniośćwiedzy-o-świecieiświatajakojejkorelatu,
pojętegotranscendentalnie,jestścisła,pełna,całkowita,apriorycznainie-
malabsolutna,boopartanatranscendentalnychirozumowychpodstawach
itoonawłaśniefundujetakżewewnątrzpoznawcząprawdziwośćtranscen-
dentalną.
Odzwierciedlenietejsamejstrukturysystemowej,którawystępujewwie-
dzy,wświecie(wsensietranscendentalnym)mazatemuKantacharakter
pewnejmetafizycznejkonstrukcjidokonującejsięwpojmowaniuczystego
rozumu,alerównocześniestanowijedynymożliwydlaistotskończonych
sposóbpierwotnego,źródłowegoiistotowegouzgodnieniadwóchróżnych
przecieżrealnościitowichtotalności:rzeczywistościiwiedzyoniej.
Prawdatranscendentalna(koherencjakonkretnego,określonegopozna-
niazcałościąwiedzy)jestzatemmożliwatylkodlatego,iżjużwcześniej
czystyrozumutworzyłwswoimpojmowaniuijegofinalnymrezultacie,czyli
wpojęciu(ideiświata),doskonałąibezwarunkowąspójnośćisystemowość
35
