Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
RECEPCJAPRZEKŁADÓWLITERACKICHJAKO
PRZESTRZEŃSPOTKANIAMIĘDZYKULTUROWEGO
1.Problematykarecepcjiliterackiej
WSłownikuterminówliterackichpodred.Sławińskiego(2008)odnajdziemydwa
niesynonimiczneterminy:nodbiórdziełaliterackiego”inrecepcjadziełaliterackie-
go”.Torozróżnieniejestspecyficznedlapolskiejteoriiliteratury,winnychjęzy-
kachbowiemekwiwalentamitychpojęćbywazazwyczajjedno:receptionofliterary
work(ang.),réceptiondel’œuvrelittérraire(fr.),RezeptiondesliterarischenWerkes
(niem.),recepcióndeunaobraliteraria(hiszp.).Odbiórwprzywołanymsłowniku
jestdefiniowanyjako:
zespółczynnościpercepcyjnychczytelnikazakładanyprzezkażdytekstliteracki,warun-
kowanyprzezjegostrukturę,realizującysięwtrakcielektury(s.351).
Recepcjanatomiastto:
przyjęciedziełaliterackiegoprzezpublicznośćliterackąijegofunkcjonowaniewśródróż-
nychgrupczytelniczych(s.464).
Definicjeteodzwierciedlajądwaróżnepodejściadoomawianejproblematyki.
Podstawowymzałożeniempierwszegojestto,żeautorutworuliterackiegoprzewi-
dujeistnienieokreślonegoczytelnika,wyobrażagosobiewpewiensposób,ain-
formacjeonimukrywawtekścieistrukturzedzieła.Mamywięctudoczynienia
zczytelnikiemnierzeczywistym,azałożonym,antycypowanymprzezpisarza.Nie
pojawiasięonwtekście,jestwyłączniepewnymkonstruktemteoretycznym.Pró-
bęjegoodtworzeniamożnapodjąćprzedewszystkimnapodstawieinstrukcjiwe-
wnętrznych,czyliprzezanalizęutworu,atakżeidączawskazówkamizewnątrz-
tekstowymi,takimijakkomentarzeodautorskie,listy,konwencjeliterackieepoki.
Tenwirtualnyodbiorcaodsyłatakżepozadzieło,ponieważjestkonstruowany
przezautorawodniesieniudokonkretnejpublicznościliterackiej,takiej,jakąonzna.
Pisarzwpisujewięcutwórwistniejąceobiegiliterackieioczekiwaniaróżnychkrę-
gówczytelniczych.Tymsamymwistotnysposóbwpływanajegopierwotnyodbiór.
Pierwszeinterpretacjeiwartościowaniadanegoutworuwyznaczająpoczątekjego
funkcjonowaniawprocesiehistorycznoliterackim(Sławiński1982:68).Rozwinię-
