Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Recepcjaprzekładówliterackichjakoprzestrzeńspotkaniamiędzykulturowego
25
przecieżwyrażeniewyjśćnaspotkaniekogolubczego,objaśnionejakonuprzedzić
czyjąśdziałalność,potraktowaćprzychylnieczyjedążenia”.
Itawłaśnieżyczliwaantycypacja,znajdującawyrazwróżnegorodzajudziała-
niach,wmoimprzekonaniujestwarunkiemkomunikacjimiędzykulturowej,reali-
zującejsięzapomocątłumaczonychtekstówliterackich.Jestwyjściemnaprzeciw
nieznanemu,jestrodzajemzaproszenia,wyrazemotwarcianainnąkulturę.
Jeśliprzekładuznamyzaformękomunikacjimiędzykulturowej,totekstnależy
potraktowaćjakojedenzważnychelementówznaczenia,aleniejedyny.Otym,jak
zostanieonzrozumiany,współdecydująinneczynniki-ukryte,cichelubnieuświa-
domione-którenazwiemykulturowymi,oilesąwspólnedlaczłonkówspołeczno-
ści.Produktempracytłumaczajestnowytekstskonstruowanyzgodniezmodelem
światakulturyprzyjmującej,czytanyprzezjejwłaściwefiltrypercepcyjne.Stądbie-
rzesiękoniecznośćnegocjowaniaznaczeńmiędzyuczestnikamikulturywyjściowej
idocelowej4.Tłumaczeniautworówartystycznychsązatemobszarem,wktórym
zkoniecznościdokonujesięspotkaniemiędzydwiemakulturami.
4.Przestrzeńspotkaniamiędzykulturowego
Przestrzeń,wrazzczasem,należydonajbardziejelementarnychobszarówdoświad-
czenialudzkiego.Sąonenramami,którezamykająwsobiecałąrzeczywistość”(Cas-
sirer1998:92),bezktórychniejesteśmywstaniepojąćżadnejrealnejrzeczy.
Egzystencjaludzkamacharakterprzestrzenny.Zorientowanieprzestrzennejest
niezbędnezarównodotego,byrealizowaćaktypercepcji,jakiprowadzićskutecz-
nedziałania.Podmiotbowiemniemożefunkcjonowaćpozaprzestrzenią:nbytjest
synonimembyciausytuowanym”(Merleau-Ponty2001:275).Człowiekmusiukon-
stytuowaćpewienpodstawowypoziomprzestrzenny,którybędziedlaniegopunk-
temodniesienia.Odtegorozpoczynaproceszawłaszczaniaświataprzezciało,czyli,
innymisłowy,ustanawianiawładzyciałanadświatem.
Przestrzeńjestpojęciempierwotnym,takpierwotnym,żeniemożliwymdozde-
finiowania5.Człowiekjestwstanieopisaćjedyniejejróżnefragmenty,obszary,ro-
dzaje,aleniepotrafizrozumiećtegopojęciawstanieczystym.Możemywięcmówić
np.oprzestrzenifizycznej,geometrycznej,aleniemożemymówićoprzestrzenitout
court.
ErnestCassirer(1998:93)wyróżniłtrzyzasadniczekategorieprzestrzeni.Pierw-
sząjestprzestrzeńorganiczna,czylitrójwymiarowa,dostępnapoznaniuzmysłowe-
mu,przynależącadonajniższejwarstwydoświadczenia,wspólnegodlacałegoświata
4WięcejnatentematczytelnikznajdziewartykuleKatanaTranslationasInterculturalCommunica-
tion,[w:]TheRoutledgeCompaniontoTranslationStudies,podred.Mundaya,Routledge,Londonand
NewYork2009,s.74-92.
5
WedługMerleau-Ponty’egoniejestmożliwezrozumienieistotyprzestrzeni:nNienależypytać,
dlaczegobytjestukierunkowany,dlaczegoegzystencjamacharakterprzestrzenny,dlaczego(ł)ciało
naszeniewewszystkichustawieniachmapewnąwładzęnadświatemidlaczegojegowspółistnienieze
światempolaryzujedoświadczenieipowodujewyłonieniesiękierunków”(2001:275).
