Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
KrzysztofJ.Kaleta,PawełSkuczyński
modernizm–postmodernizm,azatemtychsamych,którewyzna-
czająistotnepodziaływobrębiewspółczesnejkrytykiprawa.Re-
fleksyjnośćpozostajewścisłymzwiązkuzpojęciemwiedzy,jejre-
lacjidostrukturspołecznych,wtymprzedewszystkimdostruktur
władzyorazwielorakichsystemóweksperckich.Orefleksyjności
możnamówićtakżezperspektywyindywidualnejwkontekście
procesukształtowaniaiochronytożsamościjednostkiwramach
wspólnot,wktórychuczestniczy.
Wewszystkichtychkontekstachprawoodgrywadoniosłąrolę.
Dlategobezwątpieniazagadnienierefleksyjnościdomagasięod-
rębnejanalizywobszarzenaukprawnychzarównonapoziomie
dogmatykprawniczych,jakikrytycznejrefleksjinadprawem,pro-
wadzonejtakzwewnętrznej(teoriaifilozofiaprawa),jakizze-
wnętrznejperspektywyzapomocąinstrumentówwypracowanych
nagrunciepozostałychnaukspołecznych(filozofiispołecznej,so-
cjologii,antropologiiczypedagogiki).
Tymczasemnaukiprawnezdająsięwciążniedoceniaćjejzna-
czeniadlabudowaniaogólnychteoriiwyjaśniających,czymjest
prawo,idorozwiązywaniaszczegółowychproblemówprzede
wszystkimzzakresutworzeniaistosowaniaprawa2.Jednocześnie
refleksyjnośćnależymimowszystkodopojęćobecnychwdyskur-
sieprawniczym.Niezawszejednakźródłaikontekstyfilozoficzne,
zktórychwywodzisiędanerozumienierefleksyjności,jestjasne.
Dlategokoniecznewydajesiędokonaniepróbysystematyzacji
różnychsposobówujmowaniakategoriirefleksyjnościorazza-
stanowieniasięnadmożliwymiformamijejaplikacjinagruncie
konkretnychproblemówprawoznawstwa.
Niniejszamonografiamanaceluchoćbyczęściowezapełnie-
nietejistotnejlukiwprawoznawstwie.Oczywiścieniemożeono
2Dotychczaszainteresowanierefleksyjnościąwprawiekoncentrowałosię
głównienaujęciachautopojetycznych,zob.np.J.Winczorek,Zniknięciedwu-
nastegowielbłąda.OsocjologicznejteoriiprawaNiklasaLuhmanna,Warszawa
2009;L.Morawski,Główneproblemywspółczesnejfilozofiiprawa.Prawo
wtokuprzemian,Warszawa2000,s.78in.