Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
KrzysztofJ.Kaleta,PawełSkuczyński
jednoznacznościwydajesięprześledzenierozmaitychzastosowań
pojęciarefleksyjnościorazpojęćdoniegopodobnych.Należyprzy
tymprzyjąćperspektywęhistoryczną,ponieważrozumienietego
typukategoriizregułykształtujesięwramachpewnychtradycji
hermeneutycznych.Uprzedzającdalszewywody,możnapowie-
dzieć,żewspólneźródłoróżnychwspółczesnychzastosowańpoję-
ciarefleksyjnościznajdujesięwnowożytnejfilozofiiświadomości.
Choćcelemniniejszychrozważańniejestzdefiniowaniepojęcia
refleksyjności,tooczywiścienawstępienależydokonaćeksplikacji
podstawowychintuicjiznaczeniowychznimzwiązanych.Przede
wszystkimnależyzauważyć,żepozasamąrefleksyjnościąwużyciu
znajdująsięrównieżtakieterminyjakrefleksywnośćczypoprostu
refleksja.WodniesieniudonichHans-GeorgGadamer,niecona
marginesieswoichgłównychrozważań,zauważa,żefilozoficzne
pojęcierefleksjipochodzizoptykiizwiązanejestzugruntowanym
jeszczewstarożytnościujęciemnaturyświatłajakoczegośreflek-
sywnego,awięcczyniącymcoświdocznymisamemubędącym
widocznymjedniepoprzezto,coczyniwidocznym3.Wedługtego
pogląduświatłojestwięcwidocznejedyniepoprzezoświetlony
przedmiot,awięcpoprzezodbicie.Podobniejestzmyśleniem,
którezawszejestoczymś,awięcmajakiśprzedmiotitylkojako
odnoszącesiędoniegomożebyćujęte.
Oczywiścienagruncieosiągnięćwspółczesnejfilozofiijęzyka
należyuznać,żeowomyślenieodbywasięwyłączniewjęzyku
ijestszczególnymrodzajemdyskursu,którymożnaokreślićjako
Dmówienie-sobie”.WedługH.-G.Gadameraniemożnaodróżnić
odsiebieaktówobydwurodzajów,tj.myśleniaimówienia-sobie.
Myśleniejestwięcsamymdyskursemwewnętrznymitraktowanie
tegoostatniegojakoefektumyśleniaprowadzidonieporozumień.
Zauważaon,że:DWtensposóbpowstajepozór,żechodzioza-
chowaniewobecsamegosiebieiżemówieniesobiejestrefleksją.
Wrzeczywistościtakniejest,alestrukturamyślenianiewątpliwie
3H.-G.Gadamer,Prawdaimetoda.Zaryshermeneutykifilozoficznej,
Warszawa2007,s.646−647.
