Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Reformaterenowychorganówadministracjipaństwowejwlatach1972-1975…
ność”możnaodnotowaćjedynienakartachpodręcznikówakademickich
dotyczącychhistoriiustrojuiadministracji.Tytułyoraznazwiskaautorów
tychpraczostałyprzywołanepowyżej.Pozanimiproblematykareformy
administracyjnejzlat70.ubiegłegostuleciawłaściwieniewystępuje.
Przechodzącdoistotyreform,któreprzeprowadzonowlatach
1972-1975,wartonawstępieodnotować,żereformaniedoszłabydoskut-
ku,gdybyniewolapolitycznadziałaczywysokiegoszczeblaPZPR.
Wpaństwietotalitarnym,jakimbyłaPRL,jakiekolwiekzmianyodbywały
sięjedyniepoprzezakceptacjęnajwyższychczynnikówpartii-wprzy-
padkureformdecyzjepodejmowanodokładniewtakisamsposób.We-
długZbigniewaLeońskiegoupodstawreformterytorialnychprzeprowa-
dzonychwlatach1972-1975leżałyzjazdyPZPRpoprzedzającekażdy
zetapówwdrażanychustaw.Wynikająceznichpostanowieniazostaną
omówionewkolejnejczęścininiejszegoopracowania18.
Wartotakżerozwiaćwątpliwości,czymbyłatareforma,araczej
czymniebyła.Otóż,zpewnością,niebyłareformąsamorządową,ajedy-
nieterytorialną.Wynikałotochoćbyzfaktu-cozauważyłA.Ginsbert-
Gebert,iż„powoływanieprezydentów,naczelnikówwdrodzenominacji,
aniewyboruprzezradęnarodową,pozostawałowsprzecznościzwielo-
wiekowątradycjąsamorząduterytorialnegowPolsce,jakiwEuropie”19.
Przyczyny,dlaktórychpracęnadreformamipodjęto,miały,
wzamyśletwórcówplanowanychzmian,usprawnićdziałanieadmini-
stracji.Takobranemucelowimiałasłużyćgłównielikwidacjapowiatów.
Zamierzanorównieżprzybliżyćwładzędoobywateli,copozwoliłobyna
znaczneoszczędności20.Czynnikiem,któryzdynamizowałpracęnad
opracowaniemreform,byłkierunekdziałaniawytyczonynaVIIiVIII
plenumPZPRzwiązanyzplanamiobejmującymirolnictwo.Podkreślano
„doniosłąrolęrolnictwawrozwojugospodarkicałegokraju”.Wskazy-
wanonakoniecznośćwydatnegowzrostuprodukcjirolnejizwierzęcej,
atakżenabezwzględnąpotrzebęwzmocnieniaprzemysłurolno-
18Z.Leoński,Istotareformzlat1972-1975,[w:]Radynarodoweiterenoweorganyadministra-
cjiporeformach…,s.5.
19S.Wójcik,SamorządterytorialnywPolscewXXwieku.Myślsamorządowa.Historiaiwspół-
czesność,Lublin1999,s.227.Dopieronafalitzw.odnowypo1980r.zniesionosposób
wyborupoprzeznominację,godzącsięnawybórjednoosobowychorganówprzezradę,
jednakspośródkandydatówwskazanychprzezinstancjęzwierzchnią.
20W.Wytrążałek,SamorządterytorialnywXXwiekuwPolsce,Lublin2009,s.127.
10
