Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1iEuropa
Cechujesiędynamikąibogactwemzdobień.Wnętrzabudowlisązdobionesztukaterią
orazmalowidłami.Charakterystycznebyłołączeniearchitektury,malarstwairzeźby.
PierwowzorembarokowejarchitekturysakralnejjestkościółIlGesùwRzymie.Najbar-
dziejznanymiprzykładamitegostylusąm.in.:fasadaBazylikiŚwiętegoPiotrawWaty-
kanieorazkolumnadawokółPlacuŚwiętegoPiotra,atakżewRzymie1placPiazzadel
Popolo,SchodyHiszpańskieczyfontannadiTrevi.Wbarokowezabytkisąbogate
takżeinnewłoskiemiasta.WeFrancjiposzczególnefazybarokuokreślasięimionami
królów,np.:stylLudwikaXIII(wczesnybarok),LudwikaXIV(pełnybarok)orazwzbo-
gaconydodatkowymidekoracjami,bardzodrobiazgowystylLudwikaXV(rokoko).
Wstylubarokowymrozbudowanom.in.paryskiLuwrczypałacowezałożeniaogrodo-
we(Wersal,St.Germain-en-Laye,Fontaineblau).WNiemczechprzykładembaroko-
wegozałożeniajestzespółpałacowySanssouciewPoczdamie,awWielkiejBrytanii
kościółśw.PawławLondynie.WPolscedonajciekawszychsakralnychbudowli
barokowychnależąm.in.kościoły:św.PiotraiPawłaorazśw.AnnywKrakowie.
Architekturęrezydencjonalnąreprezentująm.in.:zamekLubomirskichwŁańcucie,
rezydencjaJanaIIISobieskiegowWilanowie,pałacKrasińskichwWarszawie.
Sztuka
miałaźródłowzainteresowaniuartystówokresuoświecenia
światemantycznym.Głównymośrodkiemartystycznychzainteresowaństałysięwięc
Włochy.Warchitekturzeklasycyzmuuwidaczniasiębezpośredniwpływbudownict-
warzymskiegoigreckiego,wtymantyczneporządkiarchitektoniczne.Częstopo-
wstwałybudowlenaplaniecentralnym,adocharakterystycznychelementównależały
portyki,frontonyiłukitriumfalne.Wzałożeniachurbanistycznychdominowałydużych
rozmiarówplaceiszerokiearteriekomunikacyjne.Centrumsztukiwokresieoświece-
niabyłaFrancja,skądnacałąEuropęrozchodziłysiępowstającetamwzorcearchitek-
toniczneiurbanistyczne.Donajciekawszychprzykładówarchitekturyklasycystycznej
wParyżunależą:fasadakościołaSt.Sulpiceorazkościołyśw.Genowefy(obecnie
Panteon)iśw.Magdaleny,słynnyŁukTriumfalnyorazpałacykPetitTrianonpodWer-
salem.WeWłoszechznanymprzykłademjestfasadaoperyLaScalawMediolanie,
wNiemczech1berlińskaBramaBrandenburska,awWielkiejBrytanii1Muzeum
BrytyjskiewLondynieorazUniwersytetwEdynburgu.
WPolscearchitekturaklasycystycznakształtowałasięzapanowaniaStanisława
Augusta.DonajbardziejznanychprzykładównależąobiektywWarszawie,takiejak:
ZamekKrólewski,TeatrWielki,PałacnaWodzie(Łazienki),Belweder.Warchitektu-
rzewiejskiejwyróżniająsiędworki,budowanezazwyczajnarzucieprostokąta,ozwar-
tejbryleiwysokimdachu.
Źródło:opracowanienapodstawie:Koch(1996),Estreicher(1973),Charytonow(1976).
Charakterystykaspołeczno-gospodarcza
Europaliczy700mlnmieszkańców,azuwzględnieniemcałegoterytoriumRosji–
736mln.UdziałEuropywzaludnieniuglobuziemskiegosystematyczniesięzmniejsza.
WpołowieXXw.wynosiłon20%,obecnie(2010r.)kształtujesięnapoziomieok.11%,
awedługprognozwpołowieXXIw.spadniedo6%.Spośródpaństweuropejskich
