Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmianynarządowetowarzysząceprocesowistarzeniasię
13
Jednązcechprocesustarzeniasięjestjegoindywidualnycharakter.Oznaczato,
żetempotegoprocesuukażdegoznasjestinne(ryc.1.1b).Podejmowanemodyfi-
kacjepowinnyprowadzićdozwiększeniarezerwyczynnościowej,czylispowolnienia
starzeniasię(ryc.1.1c).
Starzeniesięprzynieobecnościchorób,czylitakie,wktórymobserwujesię
worganizmietylkozmianywynikającezupływuczasu,określamymianemzwyczaj-
nego.Jegoprzeciwieństwemjeststarzeniesiępatologiczne,kiedydodatkowowystę-
pujązmianywynikającezprocesówchorobowych.Jestonowięczawszeszybszeod
zwyczajnego.Ponieważdotyczyonowiększościosóbstarszych,wprowadzonopo-
jęcieaktywnegoizdrowegostarzeniasię,rozumianegojakoutrzymanieopty-
malnejkondycjipsychofizycznejiaktywnościspołecznejpomimoobecności
chorób.Jesttostarzeniesięwnajlepszymmożliwymdouzyskaniadlakażdego
dobrostaniefizycznym,psychicznymispołecznym,zeświadomościąistnieniapra-
widłowoleczonychchoróbprzewlekłychizwiązanychznimiograniczeń.Oznacza
onozawszedobrąjakośćżycia.Podkreślasięprzytymistnieniemożliwościprzy-
wróceniasprawnościlubjejpoprawydziękiprowadzonemuusprawnianiu,wtym
takżemożliwośćkompensacjiutraconychwwynikuprocesówchorobowychfunkcji
poznawczych.
Zmianynarządowetowarzyszące
procesowistarzeniasię
Jednymznajbardziejspektakularniestarzejącychsięnarządówjestoko.Zmiany
określanemianempresbyopia(czylitzw.okostarcze)pojawiająsięok.40.roku
życiaiobejmująm.in.dalekowzrocznośćwynikającązezmniejszeniauwodnienia
soczewki.Powodujetoutrudnienieakomodacjiprzypatrzeniunaniewielkąodległość.
Presbyopiawystępujeuwszystkichosóbinarastawrazzupływemczasu.Nigdy
jednaknieprowadzidoutratywzroku.Podobneprocesyobserwowanesąwewszyst-
kichtkankachinarządach.Ichmechanizmjestzłożonyiwieloelementowy.Najważ-
niejszejestjednakto,żewszystkieoneznaczniezwiększająryzykowystąpienia
procesówchorobowych.
Dobrymprzykłademjeststarzeniesiękości.Wciągucałegożyciaulegająone
stałejprzebudowie(totzw.remodeling)-wmiejscezresorbowanejstarejtkanki
powstajenowa.Niemniejwzajemnybilansresorpcjiikościotworzeniazmieniasię
zwiekiemiodok.45.rokużyciazaczynabyćwyraźnieujemny.Oznaczato,żere-
sorpcjatkankikostnejzaczynaprzeważaćnadkościotworzeniem,coprowadzido
stopniowegozmniejszaniasięmasyigęstościkościukażdej,nawetzdrowej,osoby.
Zwiększasięryzykowystąpieniajednejztypowychdlawiekupodeszłegochorób,
jakąjestosteoporoza,ipowstającychwjejwynikuzłamańkości.Ponieważestroge-
nysąważnymregulatoremprocesukościotworzenia,ujemnybilansprzebudowy
