Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP/23
antropologiikulturowej,awartopodobnerozważaniaprzenieśćtakżenapole
historiisztukiihistoriiarchitekturylStudiapodejmującepewneproblemyformalne
ifunkcjonalnearchitekturywkontekścieuniwersalnymzpewnościąwzbogaciłyby
istniejącyzespółopracowańocharakterzemonograficznym,otwierającjednocze-
śniepoledodyskusjilKsiążkąujmującąproblemykulturowewramachnszerokiej
perspektywy”,adotyczącązagadnieńhistoryczno-kulturowychnaobszarzeimpe-
riumiberyjskiego,jestpracaSerge)aGruzinskiegoLesquatrepartiesdumonde.
Histoired)unemondialisation4lAutorwybrałokresdziejowy,wktórymmonarchia
hiszpańskapołączyłaogromneterenypodrządamiFilipaIIlW1580rlPortugalia
wrazzjejzamorskimiposiadłościamizostaławwynikuuniiwłączonapodpano-
wanieHabsburgów,wrękachktórychwtymmomencieznalazłysiętakodległe
krainyjakNowaHiszpania,Peru,KrólestwoNeapoluoraztakiemiastajakGoa,
Manila,SalvadordeBahia,Lima,Potosi,Antwerpia,Neapol,MadrytczyMediolanl
PośmierciFilipaIIjegosukcesorzy(FilipIIIiFilipIV)zarządzalitymogromnym
terytoriumdoroku16405lAutorpodkreślazarównorealnyprzepływtowarów
(wtymnaprzykładksiążekczydziełsztuki),jakimobilnośćwieluidei;jakpisze:
WczasietegodługiegopółwieczacałyPółwysepIberyjski,dużaczęśćWłoch,Niderlandy,Ameryki
hiszpańskaiportugalska(odKaliforniipoZiemięOgnistą),wybrzeżaAfrykiZachodniej,pewne
regionyIndiiiJaponii,oceanyidalekiemorzawspółtworzyłynfilipińskiświat”6,wktórymnie
byłochwili,abygdzieśniecelebrowanomszyświętej
7l
Przytakiejmobilnościinmundializacji”przestrzenikulturowychniemożemy
sztukiAmerykiPołudniowejrozpatrywaćwograniczeniudojednegokontynentu,
anawettylkowramachrelacjizPółwyspemIberyjskimalboszerzejzEuropą,ale
należyodnajdowaćkontekstyjeszczedalej,bardziejglobalnie,światowolWtaki
schematdoskonalewpisałasiędziałalnośćTowarzystwaJezusowegolJakpisze
SergeGruzinskiwjednymzeswychartykułów:n[lll]odpołowyXVIwljezuici
stworzylisiećmisji,którarozciągałasięnaczterykontynenty,biorąctymsamym
udziałwpierwszejświatowejglobalizacji”8[ill1]l
4
Korzystamztłumaczeniahiszpańskiegoksiążki:Lascuatropartesdelmundo.Historiadeunamun-
dialisación,GruZINSkI2010[2004]lSergeGruzinskijesttakżeautoremkilkuinnychopracowań
historycznychdotyczącychkulturynaterenieAmerykiŁacińskiej(agłównieMeksyku),którezawsze
charakteryzująsięszerokąperspektywąantropologiczną:Elpensamientomestizo.Culturaamerindia
ycivilizacióndelRenacimiento,GruZINSkI2007[1999];Lacolonizacióndeloimaginario.Sociedades
indígenasyoccidentalizaciónenelMéxicoespañol.SiglosXVI-XVIII,GruZINSkI2007[1988];La
GuerradelasimágenesDeCristóbalColóna„BladeRunner(1492-2019)”,GruZINSkI2006[1990]l
5
GruZINSkI2010[2004]:44-45l
6
nFilipińskiświat”jestokresleniemdotyczącymziemznajdującychsiępodpanowaniemFilipaIIl
7
nDuranteeselargomediosiglo,todalapeninsulaibérica,unabuenapartedeItalia,PaisesBajos
meridionales,lasAméricasespañolasyportuguesas,desdeCaliforniahastalaTierradelFuego,
costasdelAfricaoccidental,regionsdeIndiayJapón,océanosymareslejanoscomponian»el
planetoFilipino«enelquecadamediahorasecelebrabalamisa”
,GruZINSkI2010[2004]:45l
8
nDesdemediadosdelsigloXVIlosjesuitascrearonunareddemisionesqueseextendiaporloscuatro
continentescontribuyendodeestamaneraalaprimeraglobalizacióndelmundo”
,GruZINSkI2009:33l