Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykawartościwpsychologii
23
sporządzenialistywartościostatecznychRokeach(1973,za:Brzozow-
ski,1996)zastosowałczteryprocedury:
•dokonałprzegląduliteratury,wypisującnazwywartości,
•dopowstałejlistydodałwartościwymienioneprzezgrupęstuden-
tówpsychologii,
•dopowstałejlistydopisałwartości,któreonsamuznałzaistotne,
aktórychtamdotychczasniebyło,
•dopisałwartości,którepojawiłysięwkilkudziesięciuprzeprowa-
dzonychprzezniegowywiadachzdorosłymiAmerykanami.
Otrzymałwtensposóbzbiórkilkusetnazwwartości,którynastęp-
niepoddałselekcji,stosującnastępująceprocedury:
•selekcjasemantyczna,polegającanaredukcjisynonimów,
•selekcjastatystyczna,polegającanaredukcjiwartościwysokoze
sobąskorelowanych,
•selekcjamerytoryczna,polegającanaredukcjiwartościzbytszcze-
gółowychipozostawieniunaliściewartościogólnych.
Procedurakonstrukcjilistywartościinstrumentalnychskładałasię
równieżzdwóchetapów,przyczymbardziejrozbudowanybyłetap
selekcji.Listę555wartościinstrumentalnychzapożyczyłRokeachod
Andersona(Brzozowski,1996).Byłatolistaprzymiotnikówoznacza-
jącychcechyosobowości.Następniezastosowałproceduryselekcji.
Najpierwwykorzystałtesametrzykryteria,cowprzypadkulistywar-
tościostatecznych.Byłytowięc:
•kryteriumsemantyczne,
•kryteriumstatystyczne,
•kryteriummerytoryczne.
Następniedalszyciągselekcjiprzeprowadziłstosując:
•kryteriumpozytywne,polegającenaodrzuceniuokreśleńnega-
tywnych,
•kryteriumkulturowe,polegającenaodrzuceniuwartościspecy-
ficznychjedyniedlaokreślonejgrupykulturowej,narodowej,religijnej
itd.,
•kryteriumneutralności,polegającenaodrzuceniunazwoznacza-
jącychsuperlatywy,
•kryteriumintuicyjne,polegającenapozostawieniuwartości,które
autoruznałzanajbardziejistotne.
