Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykawartościwpsychologii
27
IstotnymelementemteoriiSchelerajestprzekonanieoobiektyw-
nościhierarchii.Jestonaniezależnaoduwarunkowańhistorycznych,
zawszetakasama.Nanajniższejpozycjiznajdująsięwartościhedo-
nistyczne.Wyżejznajdująsięwartościwitalne,następniewartości
estetyczne.Kolejnepoziomyzajmująwartościmoralneorazwartości
prawdy.Szczythierarchiinależydowartościświętych(Brzozowski,
1995).
NapodstawieprzedstawionejklasyfikacjiScheleraBrzozowski
(1995)skonstruowałtechnikędobadaniawartości–Skalęwartości
schelerowskich(SWS).Jesttoinnysposóbkategoryzacjiwartości,
mającyzarazemambicjęogarnięciaichuniwersum.Ponieważsam
Rokeachniekwestionowałmożliwościinnychklasyfikacji,wydajesię
tozabiegiemuprawnionym.Schelerwprawdzieniezgodziłbysięza-
pewnezujęciemwartościjakoprzekonań,jednakdokonanaprzezeń
klasyfikacjaniejestwżadensposóbpowiązanazesposobemrozumie-
niaistotywartości.Ponadtonigdyteżnawetniezastanawiałsięnad
psychologicznąadaptacjąswojejteoriiimożliwościąkonstrukcjiska-
lidobadania.Skalawartościschelerowskich(SWS)jestautorskąpro-
pozycjąBrzozowskiego(1995),któryzapożyczyłzdorobkuSchelera
jedynieklasyfikacjęwartości.Iwłaśnietaklasyfikacjajestpowodem,
dlaktóregozastosowaliśmytętechnikęwbadaniachwartościopisa-
nychwtejksiążce.Skalawartościschelerowskich(SWS)wopraco-
waniuBrzozowskiego(1995)pozwalanakonstrukcjęhierarchiiwar-
tości,rozumianychjakopewnychgrupwartości,niezaśposzczegól-
nychwartości.Dziękitemu,wykorzystującobietechniki,można
wsposóbbardziejwyczerpującyopisaćhierarchiewartościosóbba-
danych.Ówrozszerzonyopissystemówwartościjesttymbardziej
możliwy,żeinnajestkonstrukcjaskaliodpowiedzi.WtechniceRoke-
achaSWzadaniembadanychjestrangowaniewartości,natomiast
wskaliBrzozowskiegoSWS–szacowaniewagiwartościnazadanej
skali.Wynikizaprezentowanewczęściempirycznejstanowiąpotwier-
dzeniewyrażonychpowyżejteoretycznychprzypuszczeńowzajem-
nymuzupełnianiusięinterpretacjiwynikówbadańdokonanychdwie-
matechnikami.