Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
CzęśćpierwszaRelacjepaństwo-wspólnotyreligijne:zagadnieniaogólne
zawieratrzytekstynaukowe.OtwierająartykułpióraPaulinyŁabieniec,która
zperspektywyprawnejpoddajeanaliziemodelerelacjipaństwaizwiązków
wyznaniowych.PrzywołanozapisyUstawyogwarancjachwolnościsumienia
iwyznania,wktórejwart.2zdefiniowanozwiązekwyznaniowyjakowspólnotę
religijnązakładanąwceluwyznawaniaiszerzeniawiaryreligijnej,posiadającą
własnyustrój,doktrynęiobrzędykultowe.Autorkastwierdza,żenagruncie
europejskiejnaukiprawawyznaniowegonajbardziejrozpowszechnionyjest
podziałnapaństwazreligiąoficjalną,państwazrozdziałemprzyjaznymipań-
stwazrozdziałemwrogim.Jakonowykierunekpostrzegawielopłaszczyznowe
ujmowanierelacjimiędzypaństwemazwiązkamiwyznaniowymiiwyróżnienie
domennależącychdopaństwa,dozwiązkówwyznaniowych,atakżedomen
wspólnychpaństwuizwiązkomwyznaniowym.
CelemartykułuMarcinaPomarańskiegojestpróbazweryfikowaniatezy,że
współczesnyfundamentalizmreligijnymożebyćrozpatrywanyjakozjawisko
ocharakterzeutopijnym.Odwołującsiędoprzykładówwspółczesnychamery-
kańskichwspólnotreligijnychcharakteryzującychsięfundamentalistycznąpro-
weniencją,takichjakNowaChrześcijańskaPrawica(NewChristianRight)czy
RuchChrześcijańskiejTożsamości(ChristianIdentityMovement),autorstara
sięwskazaćwnichelementyutopijne.WtymceluodwołujesiędoMannhe-
imowskiejwizjiutopiijakozmianyporządkuspołecznego.Przeprowadzona
analizapozwalaautorowinazidentyfikowanieutopijnychelementówtych
wspólnotreligijnychnatrzechpoziomach:strukturalnym,treściowymiaksjo-
logicznym.
RafałProstakprzybliżaencyklikęPiusaXIQuasPrimasjakoźródłoinspira-
cjidlaróżnychkatolickichorganizacjispołecznych,ugrupowańpolitycznychczy
inicjatywposelskichwPolsce,opowiadającychsięzaintronizacjąJezusaChry-
stusanaKrólaPolski.AutortraktujeencyklikęPiusaXIjakoistotneźródło
dlabadaczymyślipolitycznejorazpolitykiwyznaniowejpaństwa.Wkonkluzji
stwierdza,żezarównoencyklikęQuasPrimas,jakizgłaszaneinicjatywyintro-
nizacjiChrystusanaKrólaPolski,możnatraktowaćjakoreakcjęnapostępy
sekularyzacjispołeczeństwskładającychsięniegdyśnaCorpusChristianum.
Wjegoprzekonaniu,możnaodczytywaćjetakżejakopróbyrealizacjizobowią-
zania,którepozostajewcentrumdoktrynychrześcijańskiej:wszakposzukiwa-
nieHKrólestwaBożegoiJegosprawiedliwości”jestzadaniemstojącymprzed
każdymwyznawcąChrystusa.
WczęścidrugiejRelacjepaństwo-wspólnotyreligijnewwymiarzepolskim:
wybraneproblemyzamieszczonychjestsześćartykułównaukowych.Dominik
Chodkowskikoncentrujeuwagęnauwarunkowaniachkonkordatuz28lipca
1993rokuijegowpływienakoncepcjętworzeniaustawwyznaniowych.Autor
wskazujenadostosowaniezasadkonkordatupolskiegodokonkretnegokontek-
stukulturowegoispołeczno-politycznego.Podkreśla,żekonkordatyzpaństwami
