Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XII
Przedmowadowydaniapolskiego
sformułowanewpóźnymokresiejegotwórczości,zostaną
ukazanenatlewcześniejszychzamierzeńidokonań.
TheodoreAbel,recenzującw1966rokuRelacjespołeczne
irolespołecznenałamach„AmericanSociologicalReview”,
objaśniłznaczenie,jakieniesiepodtytułksiążki:Niedokoń-
czonasocjologiasystematyczna.Podkreślił,żechodziozamysł
systematyzacjicałejwiedzysocjologicznejnagruncieteorii
systemówspołecznych,alerównieżosystematyzacjęwiedzy
osamychsystemach.Todrugiezadaniewymagałoporównaw-
czegostudiumróżnychspołeczności,przeprowadzonegona
bogatymmaterialehistorycznymiantropologicznym,copo-
zwoliłobyzrekonstruowaćewolucjęnowychodmiansystemów
społecznych,wyłaniającychsięwdziejach.Relacjespołeczne
irolespołeczne,przygotowanedodrukuprzezHelenęZna-
nieckąLopatapośmierciuczonego,toczęśćniepublikowanej
spuścizny.Jesttofragmentzamierzonego,większegodzieła,
któregoinnerozdziałypozostająwmaszynopisiewzbiorach
JosephRegensteinLibrarywChicago.
Napocząteknależyzwrócićuwagęnato,żeZnaniecki
dokonałmodyfikacjiwsposobiewyodrębnianiasystemów
społecznych.Zachowałczteropoziomowyukładorosnącej
złożoności,jednakmiejscedziałaniaspołecznegojakosystemu
wyjściowegozajęłarelacjaspołeczna,copociągnęłodalsze
zmiany.Wyjścieodrelacjispołecznejuwydatniłoodrębność
teoriiZnanieckiegoodsocjologiirozumiejącejMaxaWebera,
atakżeodstrukturalnejteoriiTalcottaParsonsa.Nieoznacza
towżadnymrazie,żeZnanieckiodchodziłodwcześniejszego
sposobupojmowaniarzeczywistościkulturowejiprocesów
społecznych.Jesttobardziejwyrazdążeniadojeszczedosko-
nalszejspójnościlogicznejteoriiidoujednoznacznieniastatusu
socjologiiwśródnaukokulturze,takjakjepojmował–nauk
osystemachdziałańiwartości.Choćwyjściowym,elementarnym
systememspołecznymuczyniłrelacjęspołeczną,aniedziałanie
