Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CzęśćI.Okolicznościsporuliberałówikomunitarian...
urządzonego(well-ordered),toznaczytakiego,codoktóregozakłada
się,żeobywatele,znajączasadysprawiedliwości,będązmotywowani
doichprzestrzegania.Wtensposóbmająonipodtrzymywaćfunkcjono-
waniespołeczeństwajakorządzącegosięsprawiedliwymizasadami5.
JednymznarzędziwykorzystanychprzezRawlsapodczaspo-
szukiwaniasprawiedliwychzasaddlaspołeczeństwajestnsytuacja
początkowa”.Jakoprzesłankaczystoteoretycznapozwalaautorowi
naukazanieistotnychcechpodmiotów,któreprzywyborzezasad
sprawiedliwościdecydowałybyopodstawowejstrukturzespołe-
czeństwa.Cechamitymisąnwolność”inrówność”.Wśródminimal-
nychzałożeńprzyjmowanych,bywywieśćzasadysprawiedliwości
iuzyskaćichszerokąakceptacjęspołeczną,znalazłosięzałożenie
racjonalnościstronwspomnianejumowyspołecznej.Rawlsprzyj-
muje,żewsytuacjipierwotnej,wmomenciewyboru,zasłynnąnza-
słonąniewiedzy”stronykierująsięczystoracjonalnymimotywami,
toznaczydbająowłasnekorzyści.Interesypozostałychsąbrane
poduwagęprzezdanegouczestnikajedynie,gdymająwpływna
jegointereswłasny.Zakładanaracjonalnośćoznaczarównieżzdol-
nośćposzczególnychpodmiotówdoformułowaniacałościowych
planówżyciowychorazichrealizacji.Strony,znajdującsięzanza-
słonąniewiedzy”,dysponująwyłącznieogólnąwiedząoświecie,
niemająpojęciaosobiejakooposzczególnychjednostkach:nie
posiadająwiedzyoswoimpołożeniuspołecznym,ekonomicznym,
ocharakterze,kontekścierodzinnym,pozostającbezświadomo-
ściuwarunkowańwłasnegoindywidualnegożycia.Tazasłonama
5Koncepcjansprawiedliwychzasadfunkcjonowaniapodstawowejstruk-
turyspołeczeństwadobrzeurządzonego”jestwujęciuRawlsaalternatywą
dlazasadgłoszonychwramachutylitaryzmuikoncepcjiintuicjonistycznych.
Por.J.Rawls,Teoria…,op.cit.;zob.także:Cz.Porębski,Wstęp,w:J.Rawls,
Liberalizm…,op.cit.,s.XIX.
