Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Rozdział1
Wkontekścieopisanychproblemówwartoprzyjrzećsięczynnikom,które
mogąwiązaćsięzdoświadczaniemtrudnościwczynnościachżyciacodzien-
negoprzezosobyzniepełnosprawnościąwzrokowąiDiJiBeach,JiMiRobinet
iJiHakim-Larson(1995)zwróciliuwagęnarolęsamoocenyiwykształceniai
Autorzyujawnili,żeniższasamoocenaosóbzuszkodzeniemwzrokujestzna-
czącopowiązanazwyższympoziomemzależnościodinnychwwykonywaniu
tychczynności,częstszymdoświadczaniemproblemówzwiązanychzczyn-
nościamiżyciacodziennegolubpostrzeganiemtychtrudnościjakoistotnei
Niepełnosprawnicechującysięniższąocenąsiebieczęściejprosiliinnychopo-
moc,poruszającsięwnieznanychmiejscachczyteżkorzystającześrodków
transportupublicznegoiNiewieleosóbposługiwałosięprzytympsem-prze-
wodnikiemibiałąlaskąiPoprzeanalizowaniupoziomuwykształceniaokazało
się,żeosobysłabiejwykształconebyłybardziejzależneodinnychwwykony-
waniucodziennychczynnościidostrzegaływięcejtrudnościwzwiązkuztymi
czynnościamiiGiLindoiLiNordholm(1999)odnotowałyistotnepowiązania
pomiędzystrategiamiadaptacyjnymiadoświadczaniemtrudnościwpodsta-
wowychczynnościachżyciacodziennegoiOkazałosię,żeczęstszewykorzy-
stywaniedwóchstrategiinegatywnych(wstyd,izolacja)korelowałoznasile-
niemproblemówwzakresieczynnościcodziennychiNatomiastwyższewyniki
wkontekściejednejzestrategiipozytywnych(unikaniewsensiepozytywnym)
współwystępowałyzrzadszymujawnianiemsięwspomnianychtrudnościi
P
iMiHartiwspółpracownicy(1999)wskazalinaistnieniezwiązkupomiędzy
codziennymikompetencjamizależnymiodwzroku(npi:odróżnianietwarzy,
nalewaniepłynówdoszklanek,czytaniegazet,korespondencji)aobiektywny-
miwskaźnikamifunkcjonowaniawzrokowego(ostrośćwzroku,wrażliwośćna
kontrast,polewidzenia)wposzczególnychzaburzeniachwidzeniaiOkazało
się,żeosobycierpiącenazwyrodnienieplamkiżółtejpostępującezwiekiem
wewszystkichumiejętnościachdoświadczałyznaczniewięcejtrudnościniż
osobyzkataraktąiAutorzydoszlidokonkluzji,iżproblemytezpewnościąnie
byłybytakwyraźne,gdybyskupionosięjedynienafunkcjonowaniuwzroko-
wymrespondentówzezwyrodnieniemplamkiżółteji
Następstwaniepełnosprawnościwzrokowejwsferzepsychicznej
Doświadczenieniepełnosprawnościwzrokowejitrudności,któremogą
zniąwspółistnieć,niejestobojętnedlazdrowiapsychicznegoiWliteraturzeopi-
sywanesąróżnereakcjezwiązanezuszkodzeniemwzrokuiMiNiAllen(1989)
zwróciłauwagęnanastępujące:szok,złość,wyparcie,niedowierzanie,depre-
sję,użalaniesięnadsobą,wycofanieiDiBurmediiwspółpracownicy(2002)
