Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modernistycznepreludium
1
Jednymznajwcześniejszychświadectwlekturypowie-
ściBolesławaPrusaEmancypantki,drukowanejwlatach
1890—1893wstołecznym„KurierzeCodziennym”
,było
omówieniedokonaneprzezLudwikaKrzywickiego,absol-
wentamatematykiUniwersytetuWarszawskiegoipub-
licystętygodnika„Prawda”.Tekstten,któryzewzględu
naswojądośćspecyficznąformęniebyłtradycjonalnąani
teżstereotypowąwowymczasierecenzją,jestponiekąd
osobliwy.Przypomniećwarto,żejegoautorjużwcześniej,
bowroku1883,skrzyżowałpióroztwórcąznakomitych
nowelipowieściwzaciekłejpolemice.Wtedychodziłomu
oto,żepisarznadmiernieulegałewolucyjnym,wduchu
organicznikowskimutrzymanym,ideomHerbertaSpencera,
wedługmłodegopolemisty—nazbytkonserwatywnym
orazspołecznienieadekwatnym1.
LudwikaKrzywickiegoomówienieEmancypantekmożna
wzasadziesprowadzićdokonkluzji,iżpisarz,konstruując
dużągaleriępostacipowieściowych,nieprzyjąłglobalnej,
ogólnospołecznejperspektywyspojrzenianaopisywane
środowisko,leczograniczyłsiętylkodowyolbrzymionego
zaprezentowaniatypówspołecznych,mniejlubbardziej
negatywnych,karykaturalnychkreacjikobietimężczyzn.
1Por.[bezpodpisu]Jeszczeoprogramł„PrzeglądTygodniowy”1883,
nr15;Polemika.„PrzeglądTygodniowy”1883,nr17.Przedrukw:L.Krzy-
wicki:Dzieła.T.2.Warszawa1958,s.13—21.
—15—
