Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI.MiejscerzeczywsystemieHegla
43
terazmożemyzająćsięniąbliżej.Niemusimyjednakczekaćażdo
wyjaśnienianaturyprzedmiotupostrzeżenia,żebywyjaśnićsprawę
wspomnianejniespójności.Wyjaśniajądostateczniemiejsce,jakie
zajmujepostrzeżeniewobszarzeświadomości.Wiemyjuż,żewybiega
onopozapewnośćzmysłową.Terazzaśdowiadujemysię,żedocierado
wiedzy.Stanowiwięcfaktycznierodzajprzejściaodobszaruczystej
zmysłowościdoobszaruwiedzy.Jakotakiepostrzeżenie„dotyka”obu
biegunówtegorozpięcia,jestnaznaczonezarównonaturąjednego,jak
idrugiegoobszaru:jest„skażone”zmysłowością,aleteżocierasię
oprawdę,dziękiczemu„wkraczanaprawdędokrólestwarozsądku”
[FD(N),93].
ToostatnieokreślenieHeglapochodzijużzFenomenologiiducha,
wktórejznajdujemydużoszersząniżwEncyklopediicharakterystykę
postrzeżeniaijegoprzedmiotu.
Zasadąpostrzeżeniajestogólność,ogólnesąteżpowstającewraz
ztązasadąobajegomomenty.Teodróżniającesięodsiebiemomenty
stanowiąruchpostrzeganiaorazprzedmiotpostrzegania.Alejak
mówiHegel:„Przedmiotwswejistociejesttymsamym,czymruch;
ruchjestrozwinięciemiodróżnieniemmomentów,przedmiot–ich
zespoleniemwcałość”[FD(N),83].Ponieważobatemomentysą
czymśogólnym,faktyczniewięcobasąistotne.Zdrugiejstrony
wiemy,żeodnosząsiędosiebiejakoprzeciwstawne,więctylkojeden
znichmożewystąpićwtymodniesieniujakoistotny,drugizaś–jako
nieistotny.Kiedyświadomośćwybieraprzedmiotjakomoment
istotny,wówczasfakt,czyjestonpostrzegany,stajesięobojętny,
apostrzeganiejakowspomnianyruchprzejawiasięjakocośniestałe-
go,conienarzucasięzkoniecznością.
Wrazztymwyboremwkraczamypowtórnienaścieżkędoświad-
czeńświadomości.Dlanassąonerozwinięciemwystępującychwtrak-
cietychdoświadczeńsprzeczności.Jakpamiętamy,otakąsprzeczność
rozbiłasięjużpewnośćzmysłowa.Czasnakolejnedoświadczenie.
Drugiedoświadczenieświadomości.Jednostkowośćiogólność.
Przyjrzyjmysięterazschematycznemuprzedstawieniudrugiego
doświadczeniaświadomości.
A2.PrzedmiotjakoJeden.Początkowoświadomość–jakoświado-
mośćnaturalna–usiłujeująćprzedmiotjakojednostkowybyt
zmysłowy.GranicątegobytujestJedno.Świadomośćpostrzegająca
ujmujegojużjakoJeden.Aledostrzegawnimrównieżwłasność.
Własnośćjestokreślonością,czyliczymśzcałąpewnościąogólnym.
Jakkażdaokreślonośćzawierawsobienegację.Kiedyzaśwyrażato,
