Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
CZĘŚĆPIERWSZA.RzeczwujęciuHeglaiMarksa
wszystko,alewciążrelatywnąwiedzą,jestdlaHeglaświadomość.Co
prawdadochodzionadotego,żeniemainnegoprzedmiotupozanią
samąiwtedystajesięsamowiedzą,czyliwiedząrelatywnąwolną,ale
procestennieprzebiegabezwysiłku.Wkońcuświadomośćdosięga
poziomuwiedzyabsolutnej,pewnegosiebieibędącegousiebieducha.
Jegoabsolutnośćpoleganatym,żenieodnosisięjużdoniczego
innegotak,byjeprzyswoić,wręczprzeciwnie–wynosisięponadto,
co„wiedziane”,trzymajenadystans,ajednakjewsobiezachowuje–
(w)znosisięwswejwiedzy.
Świadomośćpozostajezatemdążeniemdowiedzyabsolutnej.Tyl-
konegującsiebiesamą,poprzez„wy-absolutnienie”wrozum,może
dotknąćtejsfery.Niedokonałabytegonigdybezprawdziwejpracy
(w)znoszenia.Heideggerprzedstawiatenprocesnastępująco:
Tawiedza,którąodnosisiędosiebiejakoniepowiązaneźródłojedności
iwzajemnejprzynależnościdosiebieobu–samowiedzyiświadomości–
jestwiedzączystoniepowiązaną,czystoodłączoną,absolutnąwiedzą,
występującąpodprowizorycznymmianemrozumu[HPhG,23]12.
Rozumwyrażasięwnauce,którawtym,cojejnajbardziejwła-
ściwe,jestsystemem.Chcąctensystemwydobyćnajaw,rozummusi
staćsięwiedzą,musiujrzećswójabsolutnycharakter.Dotegozaś
służąmudoświadczeniaświadomości.WtensposóbHeidegger
tłumaczyfakt,żeFenomenologiaduchazostałanapisanaiopubliko-
wanaprzedpojawieniemsięsystemuencyklopedycznego.Bezzrozu-
mieniatego,comusisięprzydarzyćświadomościwdochodzeniudo
rozumu,niemożebyćmowyojakimkolwieksystemienauki.
OczywiścieopisanewFenomenologiidoświadczeniaświadomości
niepolegająnatym,żeświadomośćpodchodzidojakiegośprzedmiotu,
żebysprawdzić,cosięznimdziejeiczyjestondlaniejważny.
Doświadczeniaświadomościsądoświadczeniami,któreprzeprowadza
onanasobiesamej[por.HPhG,28–30].Podczastychdoświadczeń,
wsamymichprzebiegu,przejawiasięduch.Wyrażenie„nauka
fenomenologiiducha”(WissenschaftderPhänomenologiedesGeistes)
niepowinnobyćzatembranezagenetivusobiectivus[Wissenschaft
derWissenschaftvomGeiste],gdyżdopełniaczpełnitutajrolęobja-
śnieniaioznacza,że„naukajestabsolutnąwiedzą,toznaczyruchem,
któryświadomośćwywieranasobiesamej”[HPhG,35].Dopełniacz
ten–awrazznimrodzajnikdesrówniemałodostrzegalnyjak
wcześniejan–manamuzmysłowić,że,jakprzeczytamypóźniej
12Tuiniżej–odnośniedocytatówHeideggera–tłumaczeniewłasne.
