Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
1.Resocjalizacjajakoprzedmiotbadańinterdyscyplinarnych
poprawczytypuamsterdamskiego.ByłtopierwszydompoprawczywPolsce,októ-
rymjednakbrakbliższychdanych.
Interesującezakładywychowawczedlamłodychprzestępcówpowstająnaprzełomie
XVIIiXVIIIw.weWłoszech,gdziepoważnąrolęwtworzeniunowoczesnegowię-
zieniaodegrałKościół,przezzwrócenieuwaginaumoralniającąrolęsamotności.
Wdawnychklasztorachstosowanokaręzamknięciawcelidlapokutyiumoral-
nieniaprzezsamotność,jednakzczasemzaczętobudowaćoddzielnebudynki,gdzie
izolowanojeszczeuwięzionych,alejużtylkodlauniknięciawzajemnejdeprawacji,
aniedlapoddaniaichpoprawczymwpływomsamotności.Odosobnieniestosowano
zresztąniekonsekwentnie,gdyżuzależnianojeodliczbywięźniówiwrazieichwięk-
szegonapływurezygnowanozniego.
NapoczątkuXVIIw.,beznajmniejszegowpływunarodówpółnocnych,weWło-
szechzaczynająpowstawaćnoweprądy.WybitniznawcyprawakarnegoTolosano,
BonawitaiBonacostarozpowszechniająmyślokoniecznościpoprawyprzestęp-
ców,zwłaszczamłodocianych.Młodociani,podobniejakwAmsterdamie,stanowili
punktwyjściadonowejreformy,zapoczątkowanejw1667r.przezFranci,mnicha
zFlorencji,którywprowadziłsystemodosobnieniadlamłodzieńców.Wtymczasie
jednymzwybitnychteoretykównowoczesnegowięziennictwabyłmnichfrancuski
Mabillon.
WłaściwąreformęwprowadziłjednakdopieropapieżKlemensXI.Podjegokie-
rownictwempowstałwRzymiew1704r.Przytułekśw.Michała(słynnySanMiche-
le),pomyślanyjakodompoprawczydla200młodocianychprzestępcóworazprzytu-
łekdla500starcówobojgapłci.
Młodocianiprzestępcybylirozdzielaniinanocumieszczaniwosobnychcelach,
wczasiedniazaśpracowaliwspólnie.Należyzaznaczyć,wczasiepracyobowiązy-
wałbezwzględnyzakazporozumiewaniasię.Dyscyplinabyłasurowa,awyżywienie
raczejskromne(postne),ponieważodbywanotunietylkokarę,aleipokutę.Szcze-
gólnąuwagęzwracanonapoprawęwięźniów,opierajączresztącałysystemnaodro-
dzeniureligijnymwedługzasadwiarykatolickiej.Ponadtostaranosiękażdegowięź-
nianauczyćjakiegośrzemiosła,abypozwolnieniuzzakładumógłonutrzymywaćsię
sam,uczciwiepracując.Innypapież,KlemensXII,otworzyłnawzórzakładuśw.Mi-
chaławięzieniedlakobiet(1735r.).
PodobniejakzakładyamsterdamskiewpółnocnejEuropie,takzakładyrzymskie
wpołudniowejzapoczątkowałyreformęwięziennictwa,któraobjęławielemiastwło-
skich,awpierwszymrzędzieTuryn,WenecjęiMediolan,gdziepowstaływięzienia
opodobnychtendencjachpoprawczych(por.Czerwiec,1958,s.15–17).
1.2.3.Charakterystycznesystemyresocjalizacji
Whistoriirozwojupraktykiresocjalizacyjnejstosowanoróżneformyoddziaływań.
Opierałysięonenawieluprzesłankachuwzględniającychpodejściedorolikary,obo-
wiązującewdanymokresieprzepisy,sugestieprawników,cechywięźniówiinne.Sys-