Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Wspó∏czesnaprzestępczośćuwarunkowaniaikonsekwencje
sunekPolakówdopaństwaijegoinstytucjioraztłumaczybyćmożewysokienasile-
niepostawpunitywnychspołeczeństwapolskiego.
Potwierdzeniemtezyopunitywnościspołeczeństwapolskiegowynikieuropejskich
badańwiktymizacyjnych,wktórychpoziompunitywnościPolakównatleinnychkrajów
wydajesiębyćbardzowysoki.Krajewski(2002,s.181–183)wanalizieproblemupuni-
tywnościspołeczeństwapolskiegoprzytaczawynikiróżnychporównańmiędzynarodo-
wych,zktórychwynika,krajeEuropyśrodkowejiWschodniejcharakteryzujeprze-
konanie,właściwąkarąjestkarabezwzględnegopozbawieniawolności.Autorzy
omawianychporównańprzypisujątozacofaniusystemówkarnychtychkrajów,wyraża-
jącymsiębrakieminnychrozwiązańniżkarapozbawieniawolności.WprzypadkuPol-
skirozwiązaniateprzewidzianeprzezustawodawcę,aleraczejobceopiniipublicznej.
Wszędziewydajesięwzrastaćpoziompunitywnościzarównospołecznej,jakipo-
litykikarnej.WyraźniedajesiętooczywiściezauważyćwStanachZjednoczonych,wich
polityceposzerzaniazakresupenalizacji,wzaostrzaniukryteriówkarypozbawienia
wolnościczyteżwpolityceobligatoryjnegodrastycznegozaostrzeniakarwprzypadku
conajmniejtrzykrotnejpowrotnościdoprzestępstwa(threestrikesandyouareout).
Wpolskichdyskusjachnatematpożądanegokształtupolitykikarnejzwolennicy
doktrynylawandorderpowołująsięnadoświadczeniazachodniegłównieoczywi-
ścieamerykańskiezktórychmiałobywynikać,żezaostrzaniesankcjikarnychjest
popierwszetym,czegożądaopiniapubliczna,apodrugie,żejesttoskutecznyspo-
sóbzwalczaniaprzestępczości.Pomijającwtymmiejscukwestięmechanizmówpo-
wstawaniatychżądańopiniipublicznej,trzebajednakpodkreślić,żenieuwzględ-
nianeniepasującedowyobrażeńpozostałeinformacjeostosowanychsposobach
oddziaływania.NaprzykładwAngliizwiększeniesurowościwyrokówpozbawienia
wolnościwobecniektórychsprawcówidziewparzezograniczeniemzasadystosowa-
niatejkarywobecsprawcówkradzieżyiwłamańnarzeczinnychśrodkówkarnych
niezwiązanychzpozbawieniemwolności.WStanachZjednoczonych,przywzroście
populacjiwięziennejdowysokościdotychczasniespotykanej,jednocześniezwiększa
sięliczbaprogramówresocjalizacyjnychrealizowanychwspołecznościachlokalnych
czyteżpolegającychnaróżnychformachnadzoruikontroliwśrodowiskuwolnościo-
wym.PowołującsięnazmniejszenieliczbyrejestrowanejprzestępczościwStanach
Zjednoczonych,wartosięzastanowić,czemutensukcesmożnaprzypisaćdługim
wyrokomczyinnejpolityceoddziaływańresocjalizacyjnych(Matthews,2003).
Jużwcześniejzostałapodniesionakwestiawłaściwejreakcjiustawodawcywobec
żądańopiniipublicznejcodokształtupolitykikarnej.Czywobecpowszechnych,jak
sięwydaje,wyrażonychprzezopiniępublicznążądańzwiększeniarepresjikarnej,ka-
raniasurowszegoniżstosowanapraktykawymiarusprawiedliwości(takjaktosobie
wyobrażająobywatele),należypolitykęzmieniać?Niejestłatwojednoznacznieod-
powiedziećnatopytanie.Niejesttak,żenależysiębezwzględniepoddaćtymżąda-
niom,aleniemożnateżichignorować,gdyżreakcjaspołecznanaprzestępczość,lęk
przedniąorazpotrzebazwiększeniapoziomupoczuciabezpieczeństwatofaktyspo-
łeczne.Ustawodawcaniemożejednakpodejmowaćdecyzjicodokształtupolityki