Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RódPrusówwŁęczyckiem,SieradzkiemiSandomierskiem…
seuclenodiaRegniPoloniaeodnotował,żenPrutenorumantiquorumgenus
extribusPrincipibus,quiinPoloniamexPrussia,facinorecommisso,profu-
gientes,familiamsuampropagaverunt”4.Widaćzatemwyraźnie,żekanonik
krakowskiprzyjmowałzwiązekroduzziemiąpruską,skorowywodziłgo
odtrzechtamtejszychksiążąt,którzypopopełnieniuzbrodniucieklidoPol-
skiirozpowszechniliwtensposóbswójród5.Tymsamymtropempodążali
równieżautorzypóźniejszychherbarzy,czyliBartoszPaprocki6orazKasper
Niesiecki7.JakkolwiekichrelacjesąniemaldosłowniezaczerpniętezDługo-
sza,towspomnianyjużPaprockinakartachswejinnejpracy:Gniazdocnoty
odnotował,iżowiksiążętarozeszlisięporóżnychwojewództwach,przyjęli
miejscoweimiona,adodatkowokażdyznichzacząłposługiwaćsięinnym
herbem8.Wtensposóbnaszwybitnyśredniowiecznydziejopisorazjego
następcy(PaprockiiNiesiecki)próbowaliwytłumaczyćpruskiepochodze-
nierodu.Szczególnieinteresującywydajesiębyćostatnizprzytoczonych
przekazówPaprockiego,ponieważwspominaonopierwszej-nazwijmyto
umownie-migracjiPrusównaziemiepolskie.Niewskazujeonjednakna
konkretnekierunkiichprzemieszczaniasię,alestwierdzatylko,żenporoż-
nychwoiewodztwachimionnakupili,potemsobieyherbyrożnoodmienili”9.
Niemniej,towniosekzobserwacjiwspółczesnościrodui-jeślinawetnależy
włożyćgomiędzybajki-wydajesiębyćfundamentalnyzpunktuwidzenia
legendydotyczącejpruskiegopochodzeniaszlachtypieczętującejsiętrzema
herbami,tj.PrusI,PrusII(Wilczekosy)orazPrusIII.Trzebarównieżpod-
kreślić,żepierwsiprzedstawicielerodunaziemiachpolskichnosiliprzecież
pruskieimiona.Tradycjatastanowizatemsilneumocowaniehistorycznedla
rodujakotakiego.SwegoczasuAleksanderBrücknerpokusiłsięociekawe
spostrzeżenie,zgodniezktórymnawetgdybyśmyodrzucilicytowanyjuż
wyżejprzekazDługoszaotrzechksiążętachzbiegłychdoPolski,toopru-
skimpochodzeniurodudobitnieświadcząichprzydomki,któreczasami
utrzymywałysięnawetdoschyłkuXVIw.10
4J.Długosz,InsigniaseuclenodiaRegniPoloniae,[wi]Operaomnia,wyd.A.Przezdziecki,
t.1,Kraków1887,s.566.
5J.Chwalibińska,RódPrusówwwiekachśrednich,Toruń1948,s.17.
6B.Paprocki,Herbyrycerstwapolskiego,wyd.K.J.Turowski,Kraków1858,s.525.
7K.Niesiecki,Herbarzpolskipowiększonydodatkamizpóźniejszychautorów,rękopismów,
dowodówurzędowych,wyd.J.N.Bobrowicz,t.7,Lipsk1841,s.510.
8B.Paprocki,Gniazdocnoty,Kraków1578,s.61.
9Ibidem;J.Długosz,KlejnotyDługoszowe,oprac.iwyd.M.Friedberg,RTHL1931,t.10,
s.87:nPrutenorumantiquorumgenusextribusprincipibus,quiinPoloniamexPrussiafacinore
comisso,ibidemmagistrumgeneralemetduoscomendatoresinterficientes,profugerunt,quo-
rumduoinPolonia,terciusinMazoviafamiliamsuampropagaverunt.Virirobustietadiracun-
diamproni,diversimodearmasuaproptermutacionemlocorumetdiversitatemdeferentes”
.
10A.Brückner,Dziejekulturypolskiej,t.1,Kraków1930[reprint:Warszawa1991],s.410.
SzczegółowoprzydomkiPrusówodnotowałS.Kozierowski,Pierwotneosiedlenieziemignieź-
