Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
wbadaniachempirycznych–jakosystem,któryfunkcjonujeprawidłowo,
gdywszystkiejegopodsystemy(małżeński,rodzicielski,rodzeństwa)funk-
cjonujązgodnie,bezzaburzeń.
Współczesnarodzinastanowizłożonyiwielowymiarowyprzedmiot
analizy,cowynikazprzemianwredefnicjirodziny(chodzitutajoujmo-
wanieróżnychformżyciamałżeńsko-rodzinnego),atakżezprzemianspo-
łeczno-kulturowych,któreokreślająmodel,strukturęczyfunkcjonowanie
rodziny(realizacjarólrodzicielskich–macierzyńskichiojcowskich).Rodzi-
nastanowiśrodowiskowychowawcze,wktórymodbywasięproceswycho-
waniamłodychpokoleń.Takieujmowanierodzinybliskiejestpedagogice
społecznej,dlaktórejśrodowisko(wychowawcze,społeczne,globalne,lokal-
ne)stanowijednozpodstawowychpojęćtejsubdyscypliny.Zanimjednak
omówionezostaniepodejściedorodzinyjakośrodowiskawychowawczego,
należywymienićinną,ważnąkategorięanalizyrodziny(waspekcieteore-
tycznymiempirycznym),jakąjestrodzicielstwo,którenatrwałewpisane
jestwfunkcjonowanierodziny.Rodzicielstwonależywiązaćzpełnieniem
przezrodzicówrólrodzicielskich(matki,ojca)wobecwychowującychsię
wrodziniedzieci.Mogąbyćonepojmowanewielorako,cozwiązanejest
zprzemianamispołeczno-kulturowymi,jakiesięciągledokonująidecydują
okształciewspółczesnejrodzinyirodzicielstwa(byciamamą,byciatatą).
Rodzinajakośrodowiskowychowawcze,szerzej–opiekuńczo-wycho-
wawcze,socjalizacyjneiedukacyjne,rozpatrywanajestszczegółowowod-
niesieniudowychowującychsięwniejdzieci.Wśrodowiskurodzinnym
zachodząoddziaływaniazamierzone(celowewaspekciewychowawczym)
orazniezamierzone(spontaniczne)–zarównojedne,jakidrugietworząca-
łośćoddziaływańwychowawczo-socjalizacyjnychwystępującychwrodzinie.
Należydodać,żerodzinastanowidladziecka/dzieciśrodowisko,wktórym
odbywasięproceswychowanianaturalnego,wodróżnieniuodśrodowisk
wychowaniainstytucjonalnego(szkoła,placówkiwychowaniapozaszkolne-
go).HDziecko,uczestniczącwcodziennych,naturalnychsytuacjachżyciaro-
dzinnego,poznajesposobyzaspokajaniawielupotrzeb,rozwijaniawłasnych
zainteresowań”1.Wartopodkreślićzpedagogicznegopunktuwidzenia,
żerodzinawsposóbnajpełniejszyodpowiadanapotrzebyrozwojowedziec-
kaijestwstaniedostarczyćniezbędnychstymulacji.Wrodzinieodbywasię
(powiniensięodbywać)integralnyrozwójosobowościdziecka,tj.ujmowa-
niagojakojednościpsychofzycznej.
Środowiskowychowawczerodziny,wynikającezujmowaniajejwkate-
goriirodzicielstwa,tworzątakieczynnikijakoatmosferarodzinna,struktura
1J.Izdebska,DzieckowrodzinieuproguXXIwieku.Niepokojeinadzieje,Białystok2000,
s.15.
