Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
Owejwizjirodzinyjakoaktywnego,twórczegoczynnikaekspansjiżycia
społecznegoprzeciwstawiasiędominującywsocjologiiodlattrzydziestych
paradygmatfipasywnegoodbiorcyzmiann.Zakładaon,żewhistorycznym
procesiemodernizacjirodzinazostajestopniowoprzesuniętazprzestrzenipu-
blicznejwprzestrzeńprywatną,czywręczintymną,ajejfunkcjeprzejmo-
waneprzezinneinstytucje.Przestajewięcbyćaktywnym,twórczympodmio-
temżyciaspołecznego,ajejmiejscewcentrumspołeczeństwazajmująinsty-
tucjerynku,państwa,demokracjiczymasowejkomunikacji.Współczesnaro-
dzinaniereprezentuje,wmyśltejtezy,żadnejszczególnejrzeczy-
wistościspołecznej:jakosferaprywatna,pełnirolęperyferyjną
wporównaniuztakimiprocesamispołecznotwórczymi,jakdemokracja,społe-
czeństwoobywatelskie,rynekczykulturamasowa.Badanierodzinymożesię
wydawaćwręczmałointeresujące:wkońcufiprawdziwenżycietoczysięgdzie
indziejirównieżgdzieindziejrozstrzygająsięważnekwestieprzesądzające
ofunkcjonowaniuspołeczeństwa.Nicwięcdziwnego,żeizainteresowaniaso-
cjologiiprzesuwająsięwichstronę-nasystemyedukacji,politykispołecz-
nej,pracy.
Wartopodkreślić,żewizjafirodzinynjakoplastycznego,biernegoodbior-
cyzmianzachodzącychwotoczeniu,conajwyżejadaptującegosiędokolej-
nychpresji,stoiwsprzecznościzustaleniamidemografiihistorycznej.We
wprowadzeniudoswojejsłynnejksiążkiReproducingFamilies.ThePolitical
HistoryofEnglishPopulationHistory(1987),jedenznajznakomitszychba-
daczyhistoriirodziny,DavidLevinepisze:fiPracatawyrastazprzeświadcze-
nia,żerodzinaplebejskaniebyłapoprostuprzedmiotemzmian,alewprost
przeciwnie:jejdemograficznezachowania,podejmowanewodpowiedzinaod-
działywaniaróżnorakichpresjiekonomicznychstworzyłynowewarunki,któ-
redogłębniezmieniłyhistorię.[ł]Procesreprodukcjirodzinleżywsamym
sercumojejargumentacji:pozwalaonbowiemuchwycićjednąznajbardziej
rewolucyjnychsiłwhistoriiAnglii-cichą,skumulowanąpresjęwywieraną
przezżyjącychnakrawędziprzeżyciachłopów,tracącychswojestarodawne
prawaiwolności.Koncentrującsięnamentalnościorazstrategiachprzeżycia
motywującychdziałaniawieśniakówwsferzeprodukcji(oraz,oczywiście,
reprodukcji),[ł]możemydostrzecmikrosiłęnapędzającąangielskąekspan-
sję-najpierwwobrębiewyspbrytyjskich,potempoprzezAtlantyk,anastęp-
niewskaliglobu.n(LevineD.:1987,s.5-7).
Tezaozmierzchurodzinywynikajednakrównieżzbardziejlubmniejjaw-
nieprzyjmowanegomodelurodziny;modelu,któryistotnieprzestajedomi-