Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
sięwiększygmachfispołeczeństwan?Amożefiprzystaniąwbezlitosnymświe-
cien,funkcjonującąnaobrzeżachdramatuzbiorowegożycia?Pytanieorelacje
międzyrodzinąaszerszymsystememspołecznymmożnajednakpotraktować,
podobniejakpytanieorodzinę,bardziejogólnie:jakoproblemrelacjimiędzy
poziomemmikro-imakrospołecznym.
Uporczywiepowracająceintuicje,nakazująceupatrywaćwrodziniefipod-
stawowejkomórkiżyciaspołecznegon,swoistegomikroświata,wktórymprze-
łamujesięcałośćspołecznegoświata,mająpoważneimplikacjedlateoriiso-
cjologicznej.Pytanieorodzinęjestjednocześniepytaniemopodstawyżycia
społecznego:osystemspołeczny,kooperacjęireprodukcję.Próbastworzenia
modelu,któryujmujerodzinęjakopodstawowyukładspołeczny,fijednostkę
reprodukcjinsystemuspołecznegostanowijedenzdwucelów,jakistawiam
sobiewprzedkładanejczytelnikowiksiążce.Wmyślproponowanegomodelu,
towłaśniestrukturykooperacji,tworząceówpodstawowyukładspołeczny,
stanowiąpodstawęfunkcjonowaniawszelkichsystemówżyciaspołecznego:
ekonomii,polityki,kultury.
Celemdrugimjestkrytycznarewizjastatusufirodzinynwewspółczesnej
socjologii.Oznaczatonietylkorewizjękorpusuwiedzyorodzinie,alerów-
nieżjejmiejscawteoriisocjologicznej.Jeślibowiemrodzinastanowicentrum,
bytakrzec,społecznegometabolizmu,toniemasensumówićosocjologii
rodzinyczyteoriirodzinyjakooodrębnejdziedzinieprzedmiotowej.
Należyzaznaczyć,żepodjęcieproblemurodzinywkontekścieprocesów
reprodukcjiorazstrukturkooperacjijestwdużejmierzepowrotemdoklasycznej
socjologiiiantropologii.KoniecXIXipierwszapołowaXXwiekubyłyokre-
sem,kiedyzagadnieniarodziny,strukturpokrewieństwaiwywodzonychznich
zasadorganizacjiznajdowałysięwcentrumteoretycznejrefleksjinadspołe-
czeństwemilogikąjegorozwoju.Dziśznajdujesięnajejmarginesie;odnosi
sięwręczwrażenie,żezostałaonaoddanawewładanieinnychdyscyplinnauk
społecznych:antropologii,demografii,politykispołecznejczyekonomii.
Wartojednakzauważyć,żezmierzchowiproblematyki
rodzinywsocjologiitowarzyszysocjologicz-
natezagłoszącazmierzchrodziny.Owazbieżnośćjest
nieprzypadkowa:wiążesięzprzeświadczeniem,żerodzina-alfaiomega
wspólnotfibezhistoriinitradycyjnychspołeczności,wtokuhistorycznychprze-
mian,zostałaodsuniętanamarginesżyciaspołecznego;azatemdziśniejest
istotnarównieżdlateoriisocjologicznej.Dlazrozumieniatego,codziejesię
wzindywidualizowanymświeciepostnowoczesnym,trzebasięgnąćraczejdo