Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Portretywspółczesnychrodzinzkryzysemspołecznymwtle
7
niu,gdyżfunkcjonując,wchodziwintegralnezwiązkiześrodowiskiemlokalnym6.
Wewnątrzrodzinneżyciespołecznetoczysięwenklawachrodzinnychosadzonych
wsieciróżnorakichstrukturiukładówśrodowiskowych.Charakterijakośćre-
lacjipodejmowanychprzezczłonkówrodzinyorazbudowanyprzeznichklimat
sprzyjalubutrudniarealizacjępodstawowychfunkcjirodziny,atymsamymwy-
znaczapoziomiskutecznośćzachodzącychwniejprocesówopieki,wychowania
isocjalizacji.
Wewspólnocierodzinnejczłowiekzaspokajapoczuciebezpieczeństwa,funda-
mentalnedlajegoprawidłowegorozwoju,orazpozostałepotrzebypodmiotowe
iponadpodmiotowewynikającezjegonatury.Jednakbezobecnościwrodzinie
uczućwyższych,wyzwalającychwczłowiekupoczucieszczęścia–miłościiprzyjaźni,
współczuciaorazichpochodnych:radości,życzliwości,wzajemnegozrozumienia,
empatii–niemogąonebyćcałkowiciezaspokojone.Deficytywtymzakresiestają
sięźródłemwieluprzejawównieprzystosowaniaspołecznegodzieciimłodzieży,
nacowskazująpsychologowiezajmującysiętymaspektemludzkiegożycia(m.in.
Zimbardo,Ruch,1994;Rzędkowska,1997).Nieumiejętnośćwyrażaniauczućwy-
nikającazdysfunkcjiśrodowiskawychowawczegojestblokadąwpodejmowaniu
satysfakcjonującychrelacjimiędzyludzkich,jestźródłemagresji,przyczynąpodej-
mowaniastrategiiunikowychorazzaspokajaniapotrzebikreowaniatożsamości
dewiantawnegatywnychgrupachsubkulturowychiprzestępczych7.
ZaproponowanaprzezZ.Tyszkę(2001)definicjarodzinyodzwierciedlaop-
tykęinterdyscyplinarnegojejujmowaniaiogniskujewsobieomówionewcześniej
ujęciawypracowaneprzezposzczególnedyscyplinynaukowe.Rodzinajestokre-
ślanaprzezAutorajakozbudowanyzezbiorujednostek,skomplikowanyizarazem
podstawowyelementrzeczywistościspołecznej.Jejspoiwemsąwięziwewnętrzne
(małżeńskie,pokrewieństwa,powinowactwalubadopcji)orazwięzizewnętrz-
ne,osadzającejąwobszarzedanejkulturyiwyznaczającerodziniezintegrowane
funkcje,którepowinnarealizowaćnarzeczkażdegoswojegoczłonka,azarazem
całegospołeczeństwa.Z.Tyszkapodkreślaprzytym,żestrukturalneifunkcjonal-
neelementyrodzinylokująjąwzbiorzemikrogrup(ookreślonejsubstrukturze
isiecimikroelementówspołecznych)oraznadająjejcharakterinstytucjonalny.
F.Adamski(2002)wskazujeponadtonafundamentalnecechyrodziny,doktó-
rychzalicza:reprodukcjębiologicznąiuprawnieniaseksualnemałżonków,trans-
misjęwartościkulturowychzpokolenianapokolenieorazprzekazywaniedóbr
materialnych.
Wobliczuwspółczesnejtransformacjimodelurodzinytradycyjnejipojawiania
sięalternatywnychformżyciarodzinnego,wieluautorówzajmującychsięprob-
lematykąrodzinyskłaniasięjednakkuredefinicjitegopojęcia.S.Kawula(2009,
6Zob.:Kawula2009;Lepalczyk,Pilch,1995.
7Zob.:Urban,2000;Pytka,2005;Konopczyński,2006.
