Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
PojęcieIpamiętnikniejestjednoznaczneimożeokreślaćrównież
wspomnienia,autobiografięprzyuwzględnieniuichhybrydycznych,różno-
rodnychformwypowiedziwobrębiejednegotekstu.Charakterystyczną
jegocechąjestbycienapograniczuliterackościinieliterackości,prawdy
izmyślenia,autoprezentacjiiautokreacji5.Mimożetonajczęściejmono-
logi,towydająsiębyćdialogiemnietylkozczytelnikiem,alerównieżwre-
lacji„ja”-autorazjegomłodościdojego„ja”wwiekudojrzałym,cododaje
egodokumentomwielowymiarowości6.Pamiętnikzjednejstronybyłpi-
sanydlasamegoautora-jakokatharsis,przelanienapapiertego,cocieszy
lubsmuci-azdrugiejstronyjestonświadectwemmyślidlapotomnych
autora.
Praca,poprzezdokumentyhistoryczne,manaceluprzedstawić
zróżnicowanyidiolekt7mieszkańcaSiedleczXXwieku.Językosobniczy
zostałnazwanyprzezZenonaKlemensiewiczasystememwyrazów,typów
fleksyjnych,typówsłowotwórczych,schematówiszablonówsyntaktycz-
nych,stanowiącychpewienułamekjęzykazbiorowiskowego,przechowy-
wanywświadomościosobniczejwpostacipsychicznychprzedstawień8.
Zawartetumożliwościtwórcy,wypowiedzirealizowanewmowiewraz
zdefinicjąstylujednostki,czylitendencjąkształtowaniawypowiedzijako
pewnychstrukturwyrazowych9.
JęzykJanaMakarowskiegojestspecyficznymidiolektemzawiera-
jącymelementyregionalneigwarowe,przedstawiaprzykładywybranych
znakówczasu,pokazującychcałokształtrelacjizachodzącychmiędzyużyt-
kownikamiijęzykiem10.Socjolingwistykapokazujewariantywnośćsystemu
języka,którymaróżnorodneodmianystylistyczne,wynikającezezróżni-
cowaniaspołecznegoiterytorialnego.Wyodrębnioneponiżejprzykłady
dodatkowopomostemmiędzyprzeszłościąiteraźniejszością,otwierają
proceskomunikacyjnymiędzyJanemMakarowskim-żyjącymwminionym
wieku-iczytelnikiemwspółczesnym.
5Ibidem,s.22-24.
6A.Cieński,ZdziejówpamiętnikówwPolsce,Opole2002,s.13-14.
7Używanejeszczeterminy„stylindywidualny(osobniczy)”,„mowajednostkowa”,
B.Witosz,Lingwistycznakoncepcjaidiolektówaproblemtożsamości,[w:]Narracjaatożsa-
mość,t.1:Narracjewkulturze,red.W.Bolecki,R.Nycz,Warszawa2004,s.129.
8Z.Klemensiewicz,Jakcharakteryzowaćjęzykosobniczy?,[w:]Wkręgujęzykaartystycznego
iliterackiego,Warszawa1961,s.204-214.
9Ibidem.
10J.Gardzińska,MowamieszkańcówMogielnicy.Studiumsocjolingwistyczne,Siedlce1989,
s.7-8.
8