Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Raś,RodzinyubogieiprzestępczośćodXVIdoXXwieku,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-873-8,©byDanutaRaś2011,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
1.ŻebracyiubodzywEuropieZachodniej
17
Środowiskoubogichzaczynałobyćniebezpieczne9.WXIViXVwiekuwe
Francjizapomocąodpowiednichrozporządzeństaranosięnakłonićludzizdro-
wychisprawnychdopracy,awładzespisywaływłóczęgów,usiłujączapanować
nadsytuacją.Odmawianoimmiejscapobytuiwyrzucanozmiast.Opiekanad
ubogimimiałaograniczonyzasięg;zbytwieluznichdomagałosięwsparcia,
aobciążaniepodatkamiosóbniezamożnychpozbawiałoichniezbędnychśrod-
kówdożycia10.WBrukseli(w1423)władzeogłosiły,żewszyscyludziemiędzy
10aδ0rokiemżyciamająpracować.Pożyczanonarzędziatym,którzyichnie
mają,aopornymbezrobotnymzagrożonobanicjązmiasta.Kilkalatpóźniejpo-
leconochwytaćiwięzićzdrowychżebrakówpodzarzutemwszczynaniabójek,
podpalaniadomówinaruszaniaspokojuspołecznego.Znacznemasyludzinawsi
iwmieścieżyływnieustannymzagrożeniuegzystencjibiologicznej,anajbardziej
drastycznąformęzjawiskotoprzybierałowśrodowiskumiejskim11.
Pauperoznaczanaogółsłabąkondycjęspołecznąlubsytuacjęutrwalonegonie-
powodzeniaspołecznego,brakżyciowychszansinędzę.Jesttosytuacjaupadkufi-
zycznego,intelektualnegoimoralnego12.Zjawiskototowarzyszyspołeczeństwom
odwieluwieków.Jednocześniebiedaiopuszczeniepozwalałyludziommajętnym
praktykowaćmiłosierdzie,cowyrażałosięrozdawaniemjałmużnylubdarowizn.
Byłoformąodkupywaniagrzechówżyciadoczesnego.Częstopraktykowanoroz-
dawaniejałmużnywczasiepogrzebów.Miłosierdziebyłocnotąchrześcijańską
pozwalającąnazmazaniegrzechówiwiecznąszczęśliwość.
JużwXIwiekuznajdujemyliczneprzypadkirozdawaniaczęścimajątkuza
życialubpośmierci(wmyślwskazańtekstówchrześcijańskich„wodagasipłonący
ogień,ajałmużnagładzigrzechy”,Syr3,30)13.WXI–XIIIwiekuczęśćubogich
zostaławłączonadowyprawkrzyżowych„ubogichkrzyżowców”,któreskładały
sięwznacznejczęścizludzipozbawionychmajątku,zdeklasowanychnędzarzy
zmierzającychrazemzmałymidziećmidoJerozolimy.
Szpitalewśredniowieczubyłymałe,nakilkalubkilkanaścieosób.Dopie-
ropóźniej,odXVIwieku,zaczętobudowaćdużeszpitale,nakilkasetosób.
WPolscenajstarszyszpital,októrymistniejąprzekazyźródłowe,ufundował
PiotrWłast(Włostowic)w110grokunagórzeSobótce.Szpitalten,prowadzony
przezkanonikówregularnych,przeniesionopóźniejdoWrocławia,gdzieistniał
doXVIIIwieku.W11s2rokuwJędrzejowiearcybiskupgnieźnieńskiJarosław
ufundowałszpitalprowadzonyprzezcystersów,którzyprowadziliszpitalerównież
winnychmiejscowościach(Kołobrzeg,Lubiąż,Wieluń,Oliwa,Wolin,Szczecin).
9J.L.Goglin:Nędzarze...,s.92.
10Tamże,s.9g.
11B.Geremek:Litość...,s.g4–gδ.
12J.L.Goglin:Nędzarze...,s.14.
13Tamże,s.s4.
