Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
PiotrFrączek
3)umieszczeniesankcjiwart.22Konstytucjimarcowejdotyczącym
zakazuotrzymywaniaprzezposłakorzyścimajątkowych.
GdyprojekttrafiłdoSenatu,pojawiłysiępomysły,abydokonaćowiele
szerszychreformustrojuIIRzeczypospolitej.Jednąznichzapropono-
wałsenatorPSLnPiast”JózefBuzek12.Wswoimwystąpieniuskupiłsię
głównienazasadnościwprowadzeniadwuizbowegoparlamentu.
Uznał,żestworzonaprzezMonteskiusza13zasadahamowaniawzapę-
dachjednejwładzyprzezdrugąjestsłusznaikonieczna,aleprowadzido
absurduwewnątrzwładzyustawodawczejpodzielonejnaSejmiSenat.
Senatorstwierdził,żebrakzaufaniaobywatelidopaństwajestcharakte-
rystycznydlaustrojuStanówZjednoczonych,gdziefunkcjonujezasada
checksandbalances.Wpaństwietymwystępujemechanizmkontroli
międzypowołanąprzezwyborcówizbąniższąawyższą.Gdyjednaizba
niebędziemogłasprawniedziałać,drugamożewówczaspracować.
WKonstytucjimarcowejwprowadzonodwuizbowyparlament,alenie-
równoprawny.Sejmbyłgłównymorganemwładzyustawodawczej,zko-
leiSenatniespełniałrolipierwszoplanowej.Buzekzaproponował,aby
podczasreformyustrojuzastanowićsięnadrównouprawnieniemobu
izbwceluumożliwieniakontroliSejmu.Wskazywał:nprzedewszystkim
uważamzazasadniczybłądKonstytucjizr.1921zasadęSejmujedno-
izbowego”
.Najprawdopodobniejmiałnamyślijednoizbowośćwsensie
materialnymorazhistorycznym.Znaczącawiększośćparlamentarzy-
stówwIIRzeczypospolitejwywodziłasięzpartiipolitycznychpowsta-
łychprzed1918r.imiaławpamięciizbęwyższąwAustriiczyPrusach
jakomiejscennegacjidemokracji”
.WswojejkoncepcjiBuzekrównież
nietraktowałSenatujakonSejmubis”
,leczjakomiejscezatwierdzania
albopoprawianiaustaw,aprzedewszystkimjakomiejscekontrolipracy
posłów.Pomysłtenbyłwedługsenatoraoczywistyzdwóchpowodów:
12
Sprawozdaniestenograficzneze135.posiedzeniaSenatuRzeczypospolitej
z30.07.1926r.,s.16-33,https://bs.sejm.gov.pl/F?func=direct&doc_number=000010265
(dostęp:15.06.2021r.).
13
Monteskiusz,Oduchupraw,Kraków2016,s.9-24.