Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
OdwołującsiędokoncepcjiJ.Tinbergena,pionieramodeliekonometrycznychopi-
sującychfunkcjonowanienarodowychsystemówgospodarczychiproblematykę
politykigospodarczej,możnawyróżnićtrzykomponentyprocesupodejmowania
optymalnychdecyzjipolitykigospodarczej,sątomianowicie:identyfikacjacelów,
określenieinstrumentówichosiąganiaorazopracowaniemodelułączącegoinstru-
mentyzcelami.Takokreślonymodelmożesłużyćdoredukowaniaczyniwelowania
zarównomikroekonomicznych,jakimakroekonomicznychniesprawnościrynku1.
Dylematypolitykigospodarczejrozpoczynająsięzatemjużnaetapiewyboru
jejcelów,któreuzasadniająingerencjępaństwawgospodarkęnarodową.Ogólnie
rzeczujmując,należystwierdzić,żecelepolitykigospodarczejdzieląsięna:
–
generalne,takiejak:suwerennośćnarodowa,sprawiedliwośćipostępspołecz-
ny,zapewnienieposzanowaniaprawczłowieka,
–
ustrojowo-systemoweipolityczne:umacnianieistniejącegoustrojuspołeczno-
-gospodarczego,gwarancjajegoewolucji,
–
ekologiczne,zwłaszczawzakresieochronyśrodowiskanaturalnego,
–
obronno-militarne,
–
społeczne,tunależyzaliczyćsprawiedliwypodziałdochoduwytworzonegow
gospodarce,pełnezatrudnienie,wyrównanieszansawansu,zabezpieczenie
–
społeczne,
ekonomiczne.
Odnoszącsiędocelówekonomicznych,trzebazauważyć,żenaszczególną
uwagęzasługują:efektywnewykorzystaniezasobów,przemianystrukturalnew
gospodarce,wzrostprzedsiębiorczości,równowagagospodarcza,wzrostudziałuw
międzynarodowympodzialepracyiwzrostgospodarczy2.
Zpowyższychrozważańwynika,iżpomimozróżnicowaniacelówpolitykigo-
spodarczej–zpunktuwidzeniagospodarkinarodowejjakocałościwdługimhory-
zoncieczasu–najistotniejszesą:pomnażaniebogactwakraju(wzrostPKBogól-
negoipercapita)ipowiększaniedobrobytuspołecznegoprzyefektywnymwyko-
rzystaniuzasobówczynnikówprodukcji.Dająoneefektyspołecznewpostaci
zmniejszaniasferyubóstwawspołeczeństwie,większegopoziomuzatrudnieniai
zagwarantowaniazabezpieczeniaspołecznego.Wzrostdochodunarodowegode-
terminujejednocześniepodniesieniepoziomujakościżyciawspołeczeństwie,któ-
regomiernikiemjestwskaźnikrozwojuspołecznego(HDI).Jednakżedecydentgo-
1J.Tinbergen,EconomicPolicy.PrinciplesandDesign,NorthHolland,Amsterdam1956,za:
K.Marczewski,Normatywnepodejściedopolitykigospodarczej,[w:]Politykagospodarcza.Teoriai
praktyka,J.Stecewicz(red.),Wyd.SGH,Warszawa2008,s.13.
2B.Winiarski(red.),Politykagospodarcza,Wyd.NaukowePWN,Warszawa2002,s.74.